Jak zaplanować budżet domowy? – Praktyczne wskazówki

Co to jest budżet domowy?

Budżet domowy jest określoną kwotą pieniędzy na określone wydatki. Swoje budżety posiadają m.in. firmy, instytucje państwowe i kluby sportowe. Pozwala on na „pilnowanie” kwestii finansowych i rozliczanie ich zgodnie z założeniami. Ty też powinieneś mieć swój własny budżet oparty na podstawie Twoich wpływów i dotyczący planowanych wydatków oraz oszczędności. Jeżeli będziesz posiadał te dane, zostaną one spisane, a Ty będziesz się ich trzymał, to będziesz posiadał budżet domowy. Może on dotyczyć wyłącznie Ciebie lub całej Twojej rodziny, w zależności od tego, w jakiej jesteś sytuacji życiowej.

Istotną kwestią jest to, czym budżet domowy nie jest. Jeżeli interesowałeś się temat wcześniej, to na pewno słyszałeś rady dotyczące tego, aby spisywać wszystkie swoje wydatki, dzięki czemu będziesz posiadał wiedzę na temat tego, w jaki sposób wydajesz pieniądze. Nie jest to jednak budżet domowy, natomiast takie działanie jest poniekąd z nim powiązanie. Mając dane dotyczące swoich wydatków, możesz z jednej strony ograniczyć wydawanie pieniędzy (bo wiesz, które z nich są bezsensu), a z drugiej możesz bardzo dokładnie określić w budżecie domowym swoje wydatki.

Doprecyzowując, budżet domowy to planowanie i świadomość wszelkich przyszłych:

• wpływów – pensja z etatu, najem nieruchomości, praca dodatkowa itp.,
• wydatków regularnych – na życie, za mieszkanie, raty za zobowiązania, abonament za tel itp.,
• wydatków nieregularnych – składka OC za samochód, prezenty na święta, prywatna wizyta u stomatologa itp.
• oszczędności – czyli suma comiesięcznych różnic pomiędzy wpływami a wydatkami i umiejętne ich rozdzielanie na konkretne cele.

Dlaczego warto zaplanować budżet domowy?

Decyzja o zaplanowaniu budżetu domowego jest dobrą decyzją. Na ten fakt składa się kilka istotnych kwestii, których uświadomienie pozwoli Ci zrozumieć, dlaczego nie posiadając budżetu domowego nie posiadasz jednocześnie szacunku do swoich pieniędzy oraz pracy, którą wykonujesz.

Warto zaplanować swój budżet domowy, ponieważ:

• kontrolujesz swoje finanse – wiesz na co, ile i kiedy wydajesz, dzięki czemu omijają Cię problemy finansowe. Mając swoje finanse pod kontrolą zapewniasz sobie poczucie komfortu i stabilizacji.
• masz oszczędności – wiesz na czym i ile możesz oszczędzić. Pieniądze, które do tej pory rozpływały się w powietrzu wędrują do puli Twoich oszczędności. Wiesz na jakie oszczędności możesz sobie pozwolić w dłuższej perspektywie. Możesz zacząć stawiać sobie realne cele finansowe i mieć pełną świadomość tego, ile czasu zajmie Ci ich osiągnięcie.
• tworzysz poduszkę bezpieczeństwa – mając środki na czarną godzinę nic Cię nie zaskoczy. Wiesz dobrze, że różne sytuację mogą się zdarzyć, jednak Ty jesteś na nie przygotowany. Nawet w przypadku straty pracy, załamania gospodarki czy dużego niespodziewanego wydatku, posiadasz środki, które dają Ci czas na poukładanie swoich spraw.
• nie musisz pożyczać pieniędzy – co wiąże się z powyższym. Mając plan nie przydarza Ci się sytuacja, w której nagle musisz za coś zapłacić i nie masz na to pieniędzy. Osoba, która lekceważąco podchodzi do planowania budżetu domowego nie ma takiego komfortu. Pożyczanie dla niej jest normalnym sposobem radzenia sobie z problemem. Ty tego unikasz i nie ponosisz kosztów pożyczania.

Co Ci może przeszkodzić w zaplanowaniu budżetu domowego?

Zaplanowanie budżetu domowego w sytuacji, gdy nigdy wcześniej się tego nie robiło, jest pewnego rodzaju wyjściem ze swojej strefy komfortu. Ludzie podświadomie chcą trwać w obecnej sytuacji, ponieważ ją znają i czują się w niej stosunkowo bezpiecznie. Znaczna część osób, nawet jeśli zdaje sobie sprawę z korzyści, które płyną z budżetu domowego i tak stronią od jego zaplanowania. Wiedzą, że powinni go stworzyć, a mimo to zawsze znajdą jakąś wymówkę. Podjęcie decyzji, a następnie trzymanie się jest kluczem do sukcesu.

Na przeszkodzie do zaplanowania budżetu może stanąć:

• odkładanie planowania budżetu na kolejny miesiąc – „w tym miesiącu wiem na co mam wydać pieniądze, zacznę od przyszłego”. Znasz to skądś? Odkładanie tej sprawy na później nie jest dobrym pomysłem. Najlepiej przejść do działania od razu, nawet w trakcie trwania danego miesiąca. Odkładanie decyzji nie spowoduje, że Twoja sytuacja finansowa ulegnie zmianie.
• przekonanie, że budżetu domowego nie trzeba spisywać – jeżeli myślisz, że posiadasz niespisany budżet domowy (np. w głowie) oznacza to, że tak naprawdę nie posiadasz żadnego budżetu. Odpowiedz sobie na pytania, czy oszczędzasz regularnie, wiesz na czym możesz oszczędzić, wiesz ile dokładnie (co do grosza) wydajesz na jedzenie, ubrania, rachunki? Jeżeli odpowiedź brzmi „nie”, to oznacza, że nie posiadasz budżetu domowego.
• myślenie, że budżet domowy jest skomplikowaną kwestią – wszystko na początku może Ci się wydawać skomplikowane. Wszystko jest kwestią zdobycia wiedzy, planu i konsekwentnej jego realizacji. Zrobiłeś już pierwszy krok w dobrą stronę, mianowicie czytasz ten artykuł.
• brak wiary w praktyczne działanie budżetu domowego – być może próbowałeś „zapanować” na swoim budżetem domowym, ale wychodziło Ci to w nienajlepszy sposób. W takim wypadku brak wiary w powodzenie może być zrozumiałe. Miej jednak świadomość, że brak sukcesu wyniknął z braku odpowiedniego podejścia, wiedzy lub braku konsekwencji. Zawsze warto spróbować jeszcze raz będąc lepiej przygotowanym.
• brak pełnej wiedzy – mało kto rozpoczynając jakiekolwiek przedsięwzięcie wie o nim wszystko. Niepełna wiedza nie powinna być zatem wymówką, ale motywacją do jej uzupełnienia. Jeżeli nie rozumiesz jakiegoś pojęcia, to powinieneś uzyskać na jego temat informacje, a nie poddawać się przy pierwszej lepszej przeszkodzie.
• słomiany zapał – planowanie i realizacja budżetu domowego są wymagające, ponieważ siłą rzeczy nie będziesz mógł pozwalać sobie na więcej, niż pierwotnie zaplanowałeś, a to wymaga dyscypliny oraz rezygnacji z „zachcianek”. Jeżeli nie jesteś przekonany co swojej silnej woli, to powinieneś dowiedzieć się, jak rozwijać w sobie dobre nawyki finansowe.

Co Ci pomoże zaplanować budżet domowy?

Zaplanowanie, a potem realizacja budżetu domowego wcale nie jest tak trudnym przedsięwzięciem jak niektórym może się wydawać. Część osób rezygnuje na starcie lub wtedy, gdy napotykają na jakiś problem. Jest to złe podejście do sprawy, którą można uprościć, jednak za nim przejdziemy do praktycznych zasad planowania i realizacji budżetu domowego naprawdę warto zapoznać się ze wskazówkami, które mogą okazać się realną pomocą.

Chcąc zaplanować i realizować swój budżet domowy musisz:

• mieć pozytywne nastawienie – myśląc, że „i tak to się nie uda”, „to bez sensu”, „jest to zbyt skomplikowane”, porażkę masz jak w banku. Zamiast negatywnego nastawienia pomyśl o tym, jak zyskasz układając swoje finanse. Będziesz miał nad nimi kontrole, będziesz miał oszczędności, żaden problem finansowy Cię nie zaskoczy. Budżet domowy to gra warta świeczki.
• zrobić pierwszy krok – on jest najważniejszy. Zamiast kalkulować o opłacalności, skomplikowaniu i zasadności planowania swojego budżetu, będzie znacznie lepiej, gdy po prostu przejdziesz do działania. Odkładanie pierwszego kroku na później jest całkowicie bez sensu. Weź kartkę, długopis i zacznij działać.
• postawić na proste rozwiązania – budżetu domowego nie musisz komplikować i rozpisywać go na czynniki pierwsze. Stwórz taki budżet, abyś wraz z rodziną nie miał większego problemu z jego zrozumieniem i późniejszą realizacją. Podziel swoje wydatki w taki sposób, aby dla każdego było to klarowne. Jeżeli masz rodzinę, bez jej zaangażowania samemu możesz nie sprostać temu wyzwaniu. W projekt „budżet domowy” powinni zaangażować się wszyscy domownicy, a będzie to możliwe dopiero wtedy, gdy wszyscy go zrozumieją.
• stworzyć nawyk – jest niezwykle istotny w późniejszej fazie. Planowanie nie jest trudne, o wiele trudniejsza jest faza realizacji swoich zaplanowanych założeń. Mając dobry nawyk finansowy, wydawanie pieniędzy według budżetu będzie dla Ciebie tak samo naturalne jak picie rano kawy. Będziesz to robił bez problemu, bez zastanawiania się i będzie to dla Ciebie codziennością. Za nim jednak to nastąpi musisz uzbroić się w cierpliwość. Nawyki nie powstają z dnia na dzień.
• nie poddawać się przy porażce – istnieje duże prawdopodobieństwo, że pierwsze Twoje próby realizacji budżetu domowego będą nieudane. Nie traktuj tego jako porażki, tylko jako lekcje. Ta jest niezbędna, aby poprawić błędy w planowaniu budżetu, który się rozjeżdża. Sukces przy pierwszym podejściu jest raczej wątpliwy, przy drugim również. Daj sobie czas i się nie poddawaj. W końcu stworzysz i zrealizujesz swój budżet w 100%, a to będzie krok milowy do poprawy swojej sytuacji finansowej.

Najwyższe oprocentowanie!

Opinie i informacje

Czas trwania
1 – 60 miesięcy

Oprocentowanie
do 3,50%

Kwota lokaty
5000 zł – 50 000 zł

SPRAWDŹ

Praktyczne zasady budżetu domowego

Pora przejść do najważniejszej części artykułu i wyjaśnić dwie kwestie, które są podstawą całego przedsięwzięcia. Pierwsza z nich to wszystko to, co musisz uwzględnić w budżecie domowym, zaś druga dotyczy kwestii czysto praktycznych, czyli spisanie i de facto urzeczywistnienie swojego budżetu.

Co uwzględnić w budżecie domowym?

Za nim skonstruujesz budżet domowy musisz wiedzieć, co powinieneś w nim uwzględnić. Są to wszystkie te kwestie, które bierzesz pod uwagę każdego miesiąca, czyli ogólnie rzecz ujmując wszelkie wpływy i wydatki. Co istotne, jeżeli Twój budżet domowy nie został „spięty” i się rozleciał, to powinieneś z nowym miesiącem nanieść korekty. Dążenie do idealnego budżetu jest zasadne i realnie wykonalne. Za nim jednak przejdziemy do aspektów praktycznych, zapoznaj się ze wszystkim tym, co dobry budżet domowy powinien w sobie zawierać.

1) Wszystkie przychody

Oszacowanie ich jest proste, o ile posiadasz stały dochód oparty o pracę zarobkową z tytułu umowy o pracę. Do budżetu domowego nie powinieneś wpisywać wszelkich premii, nagród i bonusów. Musiałbyś wówczas założyć wariant optymistyczny, a powinien być on jak najbardziej realny. Planuj zatem swój budżet o pewne i realne dochody. Nie chodzi tylko i wyłącznie o swoją pensje, jeżeli posiadasz przychód z innych źródeł, również weź go pod uwagę.

Ustalając budżet domowy weź pod uwagę przychody z tytułu:

• umowy o pracę – najlepsza forma uzyskiwania dochodu, ponieważ jest oparty na podstawie stosunku pracy, a ten jest ustawowo chroniony. Kwotę z tego tytułu uwzględniaj w budżecie domowym bezwzględnie, ale tylko tą część, która jest „podstawą”. Reszty w końcu pewien być nie możesz.
• umowy zlecenie, o dzieło – jeżeli pracujesz tylko w oparciu o „zleceniówkę” i jest to stały dochód traktuj go tam samo jak przychód z tytułu umowy o pracę. W przypadku umów o dzieło powinieneś uwzględniać środki, których jesteś pewien. Nie powinieneś robić szacunków na zasadzie, że powinieneś otrzymać daną kwotę pieniędzy bo w poprzednich ją otrzymywałeś. Pewność, nie szacunki.
• najmu nieruchomości – jeżeli posiadasz mieszkanie na wynajem i robisz to w sposób ciągły, dochody z tego tytuły jak najbardziej powinny być uwzględnione. Sprawa może się nieco skomplikować, gdy trudnisz się najmem okazjonalnym. W tym wypadku weź pod uwagę pesymistyczne scenariusze, a te możesz określić na podstawie przeszłych wpływów w miesiącach, w których najem okazjonalny był na niskim poziomie.
• stypendiów – przyznanego stypendium nie można zabrać, dlatego jeżeli jesteś studentem lub sportowcem, to powinieneś wziąć kwoty z nich wynikające pod uwagę przy ustalaniu swojego budżetu domowego. Sytuacja jest podobna przy ustalaniu budżetu rodzinnego, gdy Twoje dzieci posiadają stypendium szkolne. Pamiętaj, że stypendia są przydzielane na określony czas.
• z programów społecznych, takich jak 500+ – w budżecie domowym powinieneś uwzględnić każdy stały i pewny dochód, a ten wypłacany przez Państwo zdecydowanie te kryteria spełnia. Musisz jedynie wziąć pod uwagę okres, przez który będziesz czerpał korzyści z danego programu.
• zasiłków – korzystają z nich głownie osoby w ciężkich sytuacjach życiowych. Powinny one tym bardziej zadbać o swój budżet, gdy z reguły kwoty przyznawane z zasiłków są dość niewielkie. Warto zatem niezależnie od kwot, które się otrzymuje, uwzględnić je w swoim budżecie domowym.
• alimentów – ich wysokość jest zależna od wielu czynników. Mogą być bardzo niewielkie albo odpowiadać kilku średnim pensjom. Oczywiście kwota z ich tytułu powinna być uwzględniona w budżecie, ale tylko wtedy, gdy otrzymuje się je regularnie. Niektóre osoby zobowiązane do ich płacenia nie wywiązują się ze swojego obowiązku należycie.
• pracy dodatkowej – jeżeli posiadasz stałą dodatkową pracę, za którą otrzymujesz wynagrodzenie, to oczywiście powinieneś ją uwzględnić.

Najlepiej będzie jeżeli w swoim budżecie będziesz uwzględniał jedynie te kwoty, które już masz na koncie. Pieniądze za styczeń (które już posiadasz) wydatkujesz w lutym. Nie zawsze jednak jest to możliwe z powodu opóźnień w płatnościach lub tego, że posiadasz pieniądze z kilku źródeł, które otrzymujesz w różnych terminach. Warto wówczas wziąć pod uwagę jednie te, których jesteś pewien, a ewentualne nadwyżki budżetowe (premie itp.) przenieść do „oszczędności”, ale tylko wówczas, gdy Twój budżet skleja się bez nich.

Co zrobić, gdy suma wydatków jest większa niż wpływów?

W tego typu sytuacji większość osób nie mających większego pojęcia o planowaniu swoich finansów po prostu pożycza pieniądze. Oczywiście chwilowo dzięki temu mogą utrzymać swój poziom życia. Powinny jednak zwrócić uwagę, że jest to tymczasowe wsparcie i jeżeli budżet nie skleja się bez pożyczenia pieniędzy, to nie ma możliwości aby się skleił w przyszłości, gdy dodatkowo będzie trzeba ponosić koszty rat za dane zobowiązanie.

W praktyce zatem istnieją jedynie dwa wyjścia z takiej sytuacji. Możesz zwiększyć dochód albo zmniejszyć wydatki. Zwiększyć dochód możesz poprzez podjęcie dodatkowej pracy, sprzedaż niepotrzebnych rzeczy albo poprzez otrzymanie wsparcia od Państwa lub rodziny. Weź pod uwagę, że zwiększanie dochodu wcale nie jest proste, jednak warto o to zawalczyć. Znacznie większe pole do popisu masz przy zmniejszeniu wydatków. Jeżeli wcześniej nie posiadałeś budżetu domowego, to warto rozpocząć zweryfikowanie tego na co wydajesz swoje pieniądze. Możesz to zrobić poprzez zbieranie paragonów, a następnie określenie, które kupione rzeczy lub usługi są Ci całkowicie zbędne.

2) Wydatki stałe

W tym punkcie chodzi o wszelkie wydatki, które musisz ponieść w związku z normalnym funkcjonowaniem. Ich określenie może być nieco trudniejsze niż określenie swoich przychodów, ponieważ ponosisz je na kilku płaszczyznach. Podczas tworzenia swojego budżetu domowego warto określić oddzielnie kwoty, które będziesz musiał wydać na każdą z kategorii. Prezentujemy je poniżej.

Wydatki mieszkaniowe

Koszty mieszkaniowe, w zależności od Twojej sytuacji, mogą być w różnej wysokości. Inne wydatki będzie ponosiła osoba, która odziedziczyła bądź kupiła mieszkanie za gotówkę i ponosi opłaty tylko z tytułu jego utrzymania, inne osoba, która mieszka z rodzicami, a jeszcze inne osoba, która mieszkanie wynajmuje lub spłaca kredyt hipoteczny.

Niezależnie od Twojej sytuacji mieszkaniowej planując budżet domowy, powinieneś wziąć pod uwagę takie opłaty jak:

• czynsz i opłaty „współtowarzyszące” (wywóz śmieci, fundusz remontowy itp.),
• media, internet, kablówka, tel. stacjonarny,
• prąd,
• gaz,
• opłata za wynajem (w przypadku mieszkania wynajmowanego),
• rata kredytu hipotecznego (w przypadku osób spłacających hipotekę).

Powyższe opłaty z reguł są na stałym poziomie, dlatego trudno szukać wśród nich oszczędności. Niektórzy co miesiąc płacą zaliczki dotyczące różny opłat (np. za wodę), a następnie raz na kwartał/pół roku rozliczają się w całości. Warto uwzględnić to w swoim budżecie domowym za miesiąc, w którym przypadają opłaty z tego tytułu. Z kolei osoby, które spłacają hipotekę, mogą uwzględnić ratę kredytu w opłatach mieszkaniowych lub wydatkach na zobowiązania. To, w które miejsce wpiszesz kwotę comiesięcznej raty ma drugorzędne znaczenie. Ważne aby była ona uwzględniona.

Wydatki komunikacyjne

Wydatki komunikacyjne w praktyce są ponoszone przez każdego i tyczą się zarówno samochodu, jak i opłat związanych z komunikacją miejską. Musisz się z nimi liczyć w każdym miesiącu, dlatego też powinny zostać uwzględnione w Twoim miesięcznym budżecie domowym. Jeżeli jesteś posiadaczem samochodu, to część opłat z jego tytułu ponosisz nieregularnie (np. składka OC, naprawy), zatem powinny one zostać wpisane w rubryce dotyczącej wydatków nieregularnych.

Określając wydatki na komunikację w swoim budżecie domowym, weź pod uwagę:

• tankowanie – określ ile wydajesz miesięcznie na tankowanie. Może to być trudne, w szczególności jeżeli nigdy nie podliczałeś kosztów ponoszonych w danym miesiącu. Jeżeli rzeczywiście jest to dla Ciebie problematyczne, to możesz oszacować liczbę przejeżdżanych przez Ciebie kilometrów miesięcznie, a następnie biorąc pod uwagę spalanie, obliczyć kwotę, którą będziesz musiał wydać na tankowanie.
• garaż – jeżeli go wynajmujesz ponosisz stałą opłatę. Powinieneś ją uwzględnić w swoim budżecie domowym.
• parking – sytuacja analogiczna do powyższej. Comiesięczna opłata za parking strzeżony jest również stałym kosztem.
• parkometry – zastanów się, czy przez ostatnie miesiące korzystałeś z parkometrów. Jeżeli tak, postaraj się wydzielić w budżecie odpowiednią kwotę. Warto ją uwzględnić nawet wówczas, gdy jest to niewielka kwota, ponieważ małe zmiany w budżecie mogą wpłynąć na jego „domknięcie”.
• kartę miejską / bilety miesięczne – również powinny zostać przewidziane w Twoim budżecie domowym. Co istotne tego typu wydatek jest najbardziej opłacalny dla Twojego budżetu domowego, w szczególności jeśli porównamy go z utrzymaniem i tankowaniem samochodu.
• pojedyncze przejazdy komunikacją miejską – zdarza Ci się kupować bilety jednorazowe? Oszacuj jaką kwotę w miesiącu wydajesz na korzystanie z przejazdów, które wymagają zakupu pojedynczego biletu i dodaj ją do swojego budżetu domowego.

Wydatki na życie

Wydatki na życie są szeroką kategorią, w którą „wrzucasz” wszystko to, co nie jest wydatkiem na komunikację, zobowiązania i mieszkanie. Znajdują się w niej zatem wszystkie koszty, które ponosisz w związku z normalnym funkcjonowaniem. Wydatki na życie są stałe, ponieważ ponosisz je każdego miesiąca, mogą jednak charakteryzować się pewną zmiennością, ponieważ nie zawsze wydajesz tyle samo na chemię, ubrania czy rozrywkę. Biorą ten fakt pod uwagę powinieneś ustalić jedną kwotę, w której za wszelką cenę będziesz chciał się zmieścić. Warto również stworzyć podkategorie, ponieważ w przypadku, gdy okaże się, że Twój budżet nie został odpowiednio „spięty” przez nadwyżkę wydatków na życie, będziesz wiedział dokładnie, w którym miejscu popełniłeś błąd.

Wydatki na życie są zawsze związane z:

• jedzeniem – wszelkie zakupy żywnościowe, wyjścia do restauracji, przekąski na mieście, zamawianie jedzenia do domu itd.
• higieną osobistą – szampony, kosmetyki, żele pod prysznic, perfumy, pasty do zębów, płyn do kąpieli itd.
• chemią – proszki do prania, płyny do naczyń, płyny do szyb, płyny do płukania itd.
• rozrywką – kino, teatr, paintball, wyjazdy itd.
• rekreacją – karnet na siłownie i na basen, aerobik, joga, sauna itd.
• wyglądem – fryzjer, kosmetyczka itp.
• odzieżą i obuwiem – wszelki produkty, które można dopasować do tej podkategorii, czyli spodnie, koszule, krawaty, suknie, buty sportowe itd.
• opieką medyczną – rehabilitacja, masaż, leki, prywatne wizyty u lekarza ( o ile są regularne) itd.

Jak zaoszczędzić na wydatkach na życie?

Kategoria wydatków na życie jest najbardziej elastyczna w stosunku do innych kategorii wydatków. Znaczna część kosztów, które ponosisz jest zależna od Ciebie. Oczywiście istnieją potrzeby, z który nie sposób zrezygnować np. leki czy wizyta u lekarza. W praktyce przy całej reszcie masz możliwość poczynienia oszczędności poprzez rezygnację ze zbędnych produktów lub zamieniania ich na tańsze odpowiedniki. Możesz zaoszczędzić na rozrywkach, na wyjściach do restauracji, na rezygnacji ze słodyczy, możesz zmienić siłownie na tańszą, możesz sięgnąć po ubrania mniej znanych producentów itd. Są to oczywiście jedynie przykłady, a liczba potencjalnych rzeczy, na który możesz zaoszczędzić i tym samym uszczuplić wydatki w swoim budżecie domowym, jest znacznie większa i zależy od Twojej kreatywności. SPRAWDŹ –> 127 sposobów na oszczędzanie!

Wydatki na zobowiązania

Wydatki na zobowiązania są ostatnią kategorią, którą powinieneś uwzględnić w swoim budżecie domowym. Mogą mieć one różny wymiar, ponieważ nie dotyczą jedynie takich zobowiązań jak raty za kredyt gotówkowy, kredyt konsolidacyjny, pożyczkę na raty, czy spłata karty kredytowej. Powinieneś w nich uwzględnić również inne stałe opłaty, które w przeszłości zobowiązałeś się ponosić.

Do wydatków na zobowiązania powinieneś zaliczyć opłaty:

• z tytułu spłaty rat kredytów i pożyczek,
• za szkołę / przedszkole / studia (swoje lub swoich dzieci),
• z tytułu składek na ubezpieczenie,
• związane z aktywnością swoich dzieci (np. nauka języków obcych, uprawianie sportu),
• z tytułu pensji ogrodnika, niani, sprzątaczki, pomocy domowej (jeżeli z nich korzystasz),
• za pakiet medyczny.

3) Wydatki nieregularne

Wydatki nieregularne to wszystkie koszty, które ponosisz w sposób niesystematyczny. Z nimi również musisz się liczyć w dłuższej perspektywie. Pominięcie ich może spowodować, że Twój budżet miesięczny nie będzie się spinał. W praktyce wszystko będzie dobrze, dopóki nie przyjdzie miesiąc, w którym będziesz musiał ponieść koszty wydatku nieregularnego. Wówczas może się okazać, że będziesz musiał skorzystać z oszczędności (jeżeli zdążysz je zgromadzić) lub pożyczać pieniądze, co nie jest najlepszą opcją. Dlatego też, tak ważne jest określenie kosztów niesystematycznych, przygotowanie się na nie oraz wpisanie ich do swojego budżetu domowego.

Do wydatków nieregularnych możemy zaliczyć:

• ubezpieczenie samochodu (OC/AC),
• przegląd samochodu,
• naprawa samochodu i koszty mechanika,
• wakacje,
• przygotowanie świąt,
• kupno prezentów okazjonalnych,
• remont mieszkania,
• szkolenia i kursy,
• pobyt w prywatnych placówkach zdrowotnych,
• kolonie, wycieczki szkolne i inne opłaty związane edukacją dzieci,
• pojedyncze wizyty u lekarza (np. stomatologa),

Często powyższe wydatki mogą być na tyle duże, że nie przygotowując się na nie, poważnie naruszyłbyś budżet domowy. Dlatego też, warto pomyśleć o nich o wiele wcześniej i z nadwyżek finansowych z miesięcy, w których nie występują wydatki nieregularne, odłożyć docelową kwotę.

4) Oszczędności

Planowanie i realizowanie budżetu domowego ma właściwie dwa cele. Pierwszym z nich jest rozsądne rozdysponowywanie swoimi środkami pieniężnymi w taki sposób, aby nie musieć pożyczać pieniędzy od podmiotów zewnętrznych (banków, firm pożyczkowych, osób prywatnych). Drugim celem jest robienie tego w taki sposób, aby generować nadwyżki finansowe, które będą budowały sumę Twoich oszczędności. Generowanie ich będzie wzmacniało sytuacje finansową i zabezpieczało przyszłość Twoją i Twojej rodziny.

Twój budżet domowy powinien być zatem tak skonstruowany, abyś mógł odkładać pieniądze. Oczywiście nie zawsze będzie to możliwe. Możesz mieć problem z tym szczególnie wtedy, gdy rozpoczynasz tworzenie budżetu domowego w miesiącu, w którym wypadają wydatki nieregularne. Jeżeli wypadną one później, musisz się na nie odpowiednio wcześnie przygotować. Chodzi o to, abyś z nadwyżek za miesiące, w których wydatki są stosunkowo niewielkie, mógł zabezpieczyć środki w wysokości odpowiadającej przyszłym wydatkom nieregularnym. Dzięki temu nie spotka Cię sytuacja, w której będziesz musiał ponieść koszty, na które Cię nie stać. Jest to tak zwany fundusz wydatków nieregularnych.

Nie jest to jedyny cel oszczędności, który powinieneś wziąć pod uwagę. Generowane nadwyżki finansowe proponujemy odkładać na trzy oddzielne cele. Jakie to cele, i które z nich są priorytetowe omówimy w dalszej części artykułu dotyczącej tego, gdzie i jak odkładać nadwyżki z budżetu domowego.

Jak obliczyć budżet domowy? [Wzór budżetu]

Budżet domowy nie jest na tyle skomplikowaną kwestią, aby było konieczne tłumaczenie zawiłych wzorów. Nie musisz się nimi posługiwać, powinieneś jedynie spisać zestawienie uwzględniające w danym miesiącu przychód, ogólne wydatki stałe, jednorazowe oraz nadwyżki finansowe. Osobno zaś warto prowadzić notatki dotyczące poszczególnych wydatków stałych, rocznych wydatków nieregularnych (odpowiednik wydatków jednorazowych w ujęciu miesięcznym) oraz oszczędności, które pozwolą Ci kontrolować postęp w osiąganiu swoich założonych celów finansowych. Budżet domowy możesz prowadzić na własną rękę (np. w excelu, spisując na kratce) lub skorzystać z gotowego wzoru, który możesz pobrać poniżej.

Gdzie i jak odkładać nadwyżki z budżetu domowego?

Oszczędności mogą umożliwić pełne bezpieczeństwo finansowe nawet w przypadku niespodziewanych wydatków. Posiadając odpowiednie zabezpieczenie, ominą Cię problemy finansowe nawet w niespodziewanych sytuacjach (jak np. nagła strata dochodu). Niezwykle istotne jest zatem odpowiednie podejście do nadwyżek w budżecie domowy. Trzeba wiedzieć, w jaki sposób oszczędzać. Wrzucanie wszystkich oszczędności do jednej dużej puli jest średnio zasadne. Skoro rozdzielasz swoje wydatki, aby mieć je pod kontrolą, to podobnie powinieneś robić ze swoimi oszczędnościami. Jak już wspomnieliśmy, istnieją trzy konkretne cele, na których powinieneś się skupić.

Posiadając nadwyżki w swoim budżecie domowym powinieneś je przeznaczyć na:

1. fundusz wydatków nieregularnych – został już on poniekąd omówiony. Jest on Ci potrzebny głównie po to, aby móc zaspokoić wydatki nieregularne w miesiącach, które mogą okazać się ciężkie pod względem finansowym. Warto odpowiednio wcześnie się na nie przygotować. Najlepiej będzie jeżeli przygotujesz pełne zestawienie wydatków nieregularnych odpowiednio wcześniej i podzielisz docelową kwotę przez liczbę miesięcy, która Ci została do ich opłacenia. Dzięki temu będziesz mógł określić kwotę, którą powinieneś przeznaczyć każdego miesiąca ze swojego budżetu domowego na ten cel. Fundusz wydatków nieregularnych powinien zostać stworzony w pierwszej kolejności.
2. poduszkę finansową – są to oszczędności, które odpowiadają środkom, które potencjalnie musisz wydać w okresie, który będzie Ci potrzebny do unormowania swojej sytuacji finansowej, gdy ta nagle stanie się bardzo trudna. Jest to bufor dający Ci bezpieczeństwo w przypadku wypadku, straty pracy, czy innego wydarzenia mogącego wpłynąć negatywnie na Twoje finanse. Poduszka finansowa powinna, w zależności od założeń, odpowiadać co najmniej 3 miesięcznym wydatkom. Budowę poduszki finansowej powinieneś rozpocząć jak najszybciej. W przypadku, gdy fundusz wydatków nieregularnych Ci na to nie pozwala, warto odkładać chociaż niewielkie kwoty. Jeżeli i to jest niemożliwie, rozpocznij jej budowę po stworzeniu funduszu wydatków nieregularnych.
3. oszczędności celowe – gdy już zgromadzisz odpowiednie środki na fundusz wydatków nieregularnych oraz poduszkę finansową, możesz rozpocząć oszczędzanie na konkretny cel. Co istotne każde oszczędności powinny mieć swój cel. Nie warto oszczędzać po prostu, ponieważ może się to wiązać z brakiem odpowiedniej motywacji. Po co oszczędzać skoro nie wiadomo po co to robisz? Twój cel powinien być jak najbardziej konkretny i świadomie wybrany przez Ciebie. Może to być mieszkanie lub wkład własny do kredytu hipotecznego, samochód, czy też podróż dookoła świata. Oszczędności celowe są najmniej priorytetowe w tym zestawieniu.

Kolejną kwestią jest to, gdzie powinieneś lokować swoje nadwyżki finansowe. Oszczędności nie powinny być powiązane z ryzykiem ich utraty. Warto postawić na bezpieczne rozwiązania, które są oferowane przez banki. Istotne jest również rozdzielenie poszczególnych celów oszczędności poprzez np. założenie kilku kont oszczędnościowych powiązanych z Twoim rachunkiem osobistym.

Chcąc bezpiecznie lokować swoje oszczędności, powinieneś sprawdzić:

1. ranking lokat,
2. ranking kont oszczędnościowych.

Lokata czy konto oszczędnościowe? Co wybrać?

Czym są dobre nawyki finansowe? Jak je wykształtować?

Poduszka finansowa – wszystko co musisz o niej wiedzieć!

Sposoby na oszczędzanie – 127 sprawdzonych pomysłów

Jak zacząć oszczędzać pieniądze? Prosty start!