Czym są nawyki finansowe?
Każdy z nas posiada różne nawyki, czyli zachowania i czynności, które wykonujemy w powtarzalny sposób. Mogą być one dobre lub złe i tyczyć się wielu obszarów naszego normalnego funkcjonowania. Nie inaczej jest w kwestiach finansowych. Twoja obecna sytuacja materialna, to ile masz pieniędzy, w jaki sposób je wydajesz i inwestujesz, a także jakie masz oszczędności oraz w jaki sposób zarządzasz budżetem domowym, jest bezpośrednio skorelowana z Twoimi nawykami finansowymi.
Ważną kwestią jest zrozumienie tego, czym jest nawyk finansowy. Część osób posiadając pewne nawyki w ogóle nie zdaje sobie z nich sprawy i z reguły są to nawyki działające destruktywnie na ich finanse. Na szczęście złe nawyki finansowe można zamienić na dobre, czyli takie, które będą pozytywnie działać na naszą sytuację materialną.
Dużo majętnych osób posiada nawyki, które przez lata pozwoliły im zgromadzić znaczny majątek. Inni posiadający również nawyki i takie same możliwości są w znacznie gorszej sytuacji finansowej. Dobra informacja jest taka, że każdy ma możliwość zastąpienia złego nawyku nowym, dobrym nawykiem, który w dłuższej perspektywie czasu może przynieść wymierne korzyści.
Do czego potrzebne są dobre nawyki finansowe?
Samo ukształtowanie nawyku może potrwać pewien czas. Następnie musisz się liczyć z tym, że posiadanie dobrego nawyku finansowego powinno się traktować jako inwestycją długoterminową. Zmiany swojego statusu finansowego nie zauważysz od razu, jednak wraz z upływającym czasem efekty gamy wyrobionych dobrych nawyków zaczną być zauważalne. Istnieje wiele nawyków, które warto wdrożyć do swojego życia i zależnie od tego jakie cele przed sobą postawisz, takie będziesz mieć efekty. Wymieńmy jednak najbardziej oczywiste pozytywy dobrych nawyków.
Pokonanie problemów finansowych
Problemy finansowe czasami są dziełem przypadku, jednak z reguły są efektem złych nawyków, złego zarządzania pieniędzmi lub pewnej nieporadności wynikającej z braku wiedzy o finansach. Wdrażając odpowiednie nawyki finansowe możesz wykaraskać się z niemal każdych problemów finansowych, niezależnie od tego czego dokładnie dotyczą i w jaki sposób Cię ograniczają. Pozbycie się obciążeń, bycie bardziej efektywnym w swojej pracy, zgromadzenie oszczędności i życie bez problemów z pieniędzmi jest możliwe tylko wtedy, kiedy zrozumiesz, które nawyki finansowe doprowadziły Cię do obecnej sytuacji i zamienisz je na nowe, lepsze nawyki.
Wyjście z długów
Dług może być dobry lub zły. Dzięki niemu możemy budować swój majątek, poczynić inwestycje czy zapewnić normalną egzystencję swojej rodzinie. Przykładem takiego długu może być niespłacony kredyt hipoteczny, który przeznaczyliśmy na kupno mieszkania dla naszych bliskich lub w celu wynajmu. Niestety niektóre osoby z powodu braku elementarnej wiedzy, nieumiejętności planowania wydatków, braku dobrych nawyków oraz nadmiernego konsumpcjonizmu (który też jest nawykiem) mogą wpaść w prawdziwe zadłużenie, które w pewnym momencie może uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Po części to właśnie nawyki wpędziły je w duże zadłużenie i to nawyki mogą pomóc im z niej wyjść. Nawyk oszczędzania czy planowania wydatków może okazać się niezbędny do tego, aby skutecznie pozbyć się zadłużenia. Pamiętaj, aby skutecznie wyjść z długów musisz zbudować dobre nawyki finansowe.
Posiadanie oszczędności
Posiadanie większej ilości pieniędzy daje uczucie komfortu psychicznego. Osoby nie posiadające nawyku oszczędzania i ograniczania wydatków mają problemy ze zgromadzeniem jakichkolwiek oszczędności. Bardzo często żyją od pierwszego do pierwszego, a każdy niespodziewany wydatek może być gigantycznym problemem. Mając dobre nawyki finansowe zabezpieczysz swoją przyszłość, uzbierasz na wkład własny niezbędny do kredytu hipotecznego lub na inne wartościowe cele. Potrafiąc oszczędzać i odkładać realizacje planów na przyszłość nie będziesz zmuszony do pożyczania na wakacje, sprzęty AGD/RTV, remont i inne wydatki, na które prędzej czy później napotkasz. Zyskasz nie tylko komfort psychiczny, ale także nie będziesz musiał ponosić opłat kredytowych.
Godna emerytura
Czas biegnie szybko i lepiej zabezpieczyć swoją przyszłość zanim będzie za późno. Dzisiaj już mało kto wierzy w wysoki standard życia na emeryturze zapewnionej przez ZUS. Jeżeli chcesz, aby Twój poziom życia na starość nie odbiegał ani trochę od obecnego, musisz zacząć oszczędzać. Dobra informacja jest taka, że ze względu na fakt, że cel jest długoterminowy możesz oszczędzać nawet niewielkie kwoty, które z czasem przy pomocy procentu składanego przeobrażą się w końcu w większą sumę pieniędzy. Wybór produktu, który może służyć do gromadzenia środków emerytalnych jest bardzo szeroki i to, który wybierzesz, zależny jest od Twoich własnych preferencji. Niezależnie czy zdecydujesz się na fundusz emerytalny czy standardowe odkładanie środków na lokacie lub koncie oszczędnościowym, aby dopiąć swego będziesz potrzebował nawyków. Tylko dzięki nim będziesz wstanie odkładać regularnie pieniądze przez całe dekady!
Pomnażanie majątku
Dobrze wyedukowana pod względem finansowym osoba, która posiada dobre nawyki finansowe jest w stanie powiększać swój majątek. Oczywiście nie jest to proste i potrzeba na to czasu, jednak kropla drąży skałę. Majątek można powiększać na wiele sposobów np.: inwestując w nieruchomości, kupując spółki wzrostowe i inne papiery wartościowe, inwestując w biznes. Nie osiągniesz większego statusu materialnego, jeżeli nadwyżki finansowe będziesz przeznaczał na konsumpcję. Wiele osób nie widzi możliwości które ma, ponieważ są przyzwyczajeni do swoich złych nawyków, które zawsze w dłuższym okresie czasu okazują się bezwartościowe. Zmień nawyki finansowe, a zwiększysz swój majątek.
Wolność finansowa
Dobre nawyki finansowe w połączeniu ze zwiększaniem dochodów oraz mądrym zarządzaniem środkami, mogą doprowadzić Cię do wolności finansowej. Czyli sytuacji, w której nie będziesz musiał wykonywać jakiegokolwiek wysiłku w celu zarabiania pieniędzy, gdyż te same będą spływać na Twoje konto bankowe. Prawdziwą wolność finansową możesz osiągnąć na długo przez planowaną emeryturą. I tak, jest to możliwe, jednak w tym wypadku nie wystarczy zbieranie drobnych kwot, ponieważ z reguły osiągnięcie statusu rentiera jest bardziej skomplikowane i potrzeba wiele wysiłków, żeby tego dokonać. Podstawowym nawykiem w tym wypadku powinna być regularna edukacja finansowa, gdyż dopiero rzetelna wiedza przełożona na praktykę jest wstanie doprowadzić Cię do sytuacji, w której nie będziesz już więcej martwił się o swój dochód.
Lepsze i szczęśliwsze życie
Osoby, które kontrolują swoje finanse, oszczędzają i potrafią dobrze zarządzać każdą złotówką, mają lepsze i szczęśliwsze życie. Nie muszą martwić się o środki do życia, gdy nieoczekiwanie zostaną zwolnieni z pracy lub pojawi się niezapowiedziany wydatek, czy też inne zdarzenie, które pozbawi ich nagle dochodu. Wyrobienie dobrych nawyków finansowych potrafi bezpośrednio przełożyć się na nasz komfort psychiczny. Inaczej czuje się osoba, którą co chwilę odwiedza windykator terenowy, a inne samopoczucie ma osoba, która nie ma żadnych długów i posiada zabezpieczenie finansowe np. w formie finansowej poduszki bezpieczeństwa. Osoby, które mają kontrole nad życiem i swoimi finansami czują większy komfort od tych, którzy tej kontroli nie mają. Jeżeli Ty też chcesz być spokojny o swoje finanse, to musisz konsekwentnie zmieniać swoje złe nawyki finansowe. Nie jest to proste, ale to jedyna droga do tego, aby wieść lepsze i szczęśliwsze (przynajmniej pod względem finansowym) życie.
Co wpływa na kształtowanie dobrych nawyków finansowych?
Jako ludzie jesteśmy elastyczni i nasza codzienność składa się z różnych nawyków, z których nawet nie zdajemy sobie sprawy. Czynności, które regularnie powtarzamy stają się naszym nawykiem niezależnie od tego, czy jesteśmy ich świadomi czy też nie. Każdy z nas funkcjonuje w inny sposób, taki do którego się przyzwyczaił i to z przyzwyczajenia wynika nasza ilość snu, nasze nałogi, sposób wydawania pieniędzy i to jak spędzamy wolny czas. Kwestia zmiany nawyków jest w dużej mierze zależna od naszych umiejętności miękkich, w szczególności jeśli chodzi o kwestie finansowe. Poniżej prezentujemy te umiejętności, które pozwolą Ci lepiej przekształcić złe przyzwyczajenia w dobre.
Świadomość złych nawyków
Świadomość to zrozumienie rzeczywistości i patrzenie na swoje zachowanie spoza pryzmatu własnego ego, które potrafi być mocno egoistyczne i iść na skróty. Lenistwo zamiast pracy, telewizor zamiast książki o finansach, wydawanie pieniędzy na nikomu nie potrzebne rzeczy i rozrywki zamiast oszczędności i inwestycji. Żeby zmienić złe nawyki musisz zdać sobie z nich sprawę, spisać je i zastąpić nowymi, dobrymi nawykami. Jeśli tego nie zrobisz i nie zrozumiesz swoich własnych zachowań, które są negatywne, nie dasz rady ich zmienić i ciągle będziesz w tym samym miejscu.
Umiejętność zdefiniowania problemu
Być może chcesz zmienić nawyki finansowe, ponieważ Twoja sytuacja jest spowodowana przez jakiś konkretny problem. Zdefiniowanie go będzie pierwszym krokiem to zmiany sytuacji. Dopiero jak poznasz swój problem i zrozumiesz z czego on wynika, będziesz mógł postawić przed sobą cel, do którego będziesz znał drogę. Wdrożenie odpowiednich nawyków finansowych pozwoli Ci na konsekwentne rozwiązywanie danego problemu.
Problemem też może być jeden nawyk, który jest silnie zakorzeniony w Twoim schemacie zachowań, a przez który nie wykorzystujesz możliwości które masz. Zdefiniowanie problematycznego nawyku finansowego, to dobry start w kierunku zmiany swojej obecnej sytuacji materialnej.
Świadome podejmowanie decyzji
Świadomość w podejmowaniu decyzji jest niezwykle istotna i nie chodzi tutaj o duże i ważne decyzje, nad którymi na pewno głęboko się zastanawiasz, jak forma oszczędzania na emeryturę czy wybór kredytu hipotecznego. Każdy liczy się z konsekwencjami, które będą odczuwał przez wiele lat, natomiast nie wiele osób liczy się z decyzjami małymi, których suma możemy mieć znacznie większe konsekwencje w przyszłości, niż dana osoba zdaje sobie sprawę. Małe decyzje, które podejmujesz codziennie mają duży wpływ na Twoją przyszłość. Świadome podejmowanie decyzji powinno być nawykiem, w szczególności jeśli mówimy o planowaniu zakupów, wybieraniu tańszych produktów, negocjowaniu cen, odkładaniu małych kwot i innych decyzji finansowych, które każdy z nas podejmuje często bez większego namysłu. Nawyk finansowy w postaci podejmowania świadomych decyzji może dać Ci dobry rezultat w przyszłości, zaś zły wpędzić Cię w tarapaty.
Samokontrola
Kontrolowanie swoich zachowań jest dla Ciebie szczególnie ważne wtedy, kiedy nowa powtarzana czynność nie stała się jeszcze Twoim nawykiem. Nikt z nas nie jest robotem i zdrowy rozsądek jest przydatny w każdym aspekcie życia. Samokontrola może Ci się przydać w sytuacjach wyjątkowych, którym towarzyszą pozytywne emocje. Rezygnujesz z kupna drogich butów, które zawsze chciałeś mieć w sytuacji, gdy butów masz całą szafę i zbierasz na wkład własny do mieszkania. To jedynie przykład, tego typu sytuacji może być naprawdę dużo, a Twoje potrzeby naprawdę silne. Czasami ciężko przeciwstawić się samemu sobie, jednak takie próby są przydatne, ponieważ kształtują Twój charakter.
Umiejętność oddzielenia rzeczy ważnych od mniej istotnych
Umiejętność tworzenia hierarchii i podziału rzeczy na priorytetowe i nieważne jest absolutną podstawą do tego, aby zbudować dobre nawyki finansowe. Posiadanie listy rzeczy, które są dla Ciebie istotne, pozwoli Ci na umiejętne omijanie przeszkód. Wystarczy, że odpowiesz sobie na pytanie czy dana rzecz przybliża czy oddala Cię od celu, który przed sobą postawiłeś. Istotne jest, abyś o rzeczach priorytetowych pamiętał codziennie, ponieważ posiadając taką umiejętność masz znacznie większe szanse na poważne zmiany w swoim życiu.
Ambicja
Osoba posiadająca takie cechy jak ambicja, parcie do przodu, dążenie do celu, chęć osiągnięcia czegoś więcej, brak zgody na obecną sytuacje, są bardziej podatne na budowanie dobrych nawyków finansowych. Ich cel, który jest gdzieś w przyszłości, a który chcą osiągnąć pomaga im w samokontroli i podejmowaniu świadomych decyzji dzisiaj. Jeżeli nie jesteś ambitną osobą, która chce stawia sobie realne cele i dąży do ich urzeczywistnienia, to prawdopodobnie trudniej będzie Ci zbudować dobre nawyki. Może zabraknąć Ci motywacji.
Asertywność
Umiejętność powiedzenia „nie” innym osobom jest trudna i jest kompletnie czymś innym, niż odmawianie samemu sobie. Jeżeli jesteś ambitny i masz cele finansowe, to nie powinieneś zbaczać z raz obranej ścieżki. Będziesz stawał wielokrotnie przed różnymi wyborami, propozycjami i zapytaniami. Czasami ciężko jest odmówić reklamie zachwalającej najlepszy produkt, akwizytorowi dającemu świetny rabat, sprzedawcy call center oferującemu najlepszą usługę czy przyjaciołom, którzy zapraszają Cię na wspólny weekend. Asertywność umożliwi Ci szybsze zbudowanie dobrych nawyków finansowych, które po czasie będą dla Ciebie pewnego rodzaju normą i doprowadzą Cię do celu,
Pozytywne nastawienie
Bycie optymistą niezależnie od sytuacji jest dobrą cechą przy kształtowaniu dobrych nawyków finansowych. Osoba widząca przyszłość w ciemnych barwach może nie być wystarczająco zmotywowana, co spowoduje porzucenie pewnego postępowanie za nim zostanie ono wdrożone jako nawyk. „Po co się poświęcać skoro i tak nic dobrego z tego nie wyjdzie?” – takie pytanie może przyjść do głowy osobie negatywnie nastawionej do życia lub takiej, która wielokrotnie ponosiła klęskę w różnego rodzaju sprawach finansowych. Założenie z góry negatywnego scenariusza jest poniekąd samospełniającą się przepowiednią. Być może Twoje nawyki rzeczywiście nie przyniosą szybko spektakularnych efektów, pytanie czy brak zmiany złych przyniesie jakiekolwiek pozytywne efekty?
Lista dobrych nawyków finansowych
Do tej pory dowiedziałeś się czym są nawyki finansowe, co na nie wpływa oraz jakie korzyści mogą Ci przynieś. Czas najwyższy przejść do konkretów i pokazać Ci przykłady dobrych nawyków finansowych. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich, które naszym zdaniem są uniwersalne i mają kluczowe znaczenie w zbudowaniu lepszej sytuacji finansowej dla każdej osoby.
Regularne oszczędzanie pieniędzy
„Oszczędnością i pracą ludzie się bogacą” – na pewno słyszałeś to przysłowie. Jest ono dość powszechne i w dużej mierze prawdziwe. Oczywiście kwestia bogacenia się poprzez prace może być sporna, ponieważ nie zawsze ciężka praca daje wymierne korzyści. Z reguły lepiej pracować mądrze niż ciężko. To jednak jest osoby temat i skupmy się na oszczędzaniu. Regularny nawyk odkładania co najmniej 10% pensji powinien wejść Ci w krew. Najlepiej tego samego dnia, którego otrzymujesz swoje wynagrodzenie, powinieneś automatycznie przelewać określoną sumę pieniędzy np. na konto oszczędnościowe, a następnie nie traktować tych środków jako pieniędzy, które możesz wydać. Najlepiej będzie jeśli o nich zapomnisz.
Przy regularnym oszczędzaniu bardzo ważne jest poczucie, że robi się to w konkretnym celu. Łatwiej będzie utrzymać Ci motywację. Gdy nie będziesz miał określonego celu oraz potrzebnej sumy, to prawdopodobnie wydasz te pieniądze prędzej czy później na coś, co nie do końca będzie warte poświęceń. Ustal sobie cel, może to być emerytura, wkład własny, samochód, mieszkanie, wycieczka, a następnie się go trzymaj.
Kolejną bardzo ważna kwestią przy regularnym oszczędzaniu pieniędzy jest dywersyfikacja swoich celów. Powinieneś wyznaczyć ich kilka i na każdy zbierać środki na osobnym rachunku, zaś najwięcej środków odkładać na ten, który jest najbardziej priorytetowy. Który to będzie? W pierwszej kolejności powinieneś zbudować finansową poduszkę bezpieczeństwa, która może być ratunkiem w trudnej sytuacji. Da Ci ona również poczucie bezpieczeństwa. Dobry nawyk finansowy w postaci regularnego oszczędzania pieniędzy powinien być jednym z pierwszych, które zaczniesz w sobie wyrabiać.
Wybieranie tańszych produktów
Większość osób zastanawia się kilkukrotnie nad większym wydatkiem i w momencie, gdy ma w planach zakup mieszkania, samochodu czy laptopa, sprawdza konkurencyjne ceny i porównuje oferty. To zrozumiałem, ale czy działasz w ten sam sposób w przypadku mniejszych codziennych wydatków? Jeśli nie, to lepiej zacznij i wprowadź to do swojego repertuaru dobrych nawyków finansowych.
Dlaczego powinieneś zawsze sprawdzać ceny i wybierać tańsze produkty? Takie małe codzienne oszczędności zaczną zamieniać się w większą sumę. Czym dłużej będziesz działał w ten sposób, tym większe efekty zauważysz. Pisaliśmy wcześniej, że nie warto warto wpadać w skrajności i ciągle to podtrzymujemy. Nie namawiamy Cię do rezygnacji z rzeczy, które lubisz. Twierdzimy jedynie, że warto sprawdzić czy nie istnieją niemal identyczne produkty lub usługi, za które zapłacisz mniej.
Jeżeli będziesz wybierał tańsze rzeczy (często nieustępujące ich droższym odpowiednikom) i zaoszczędzisz na tym 10 zł dziennie, to po 3 latach będziesz miał ponad 11 000 zł. Ciekawa sumka prawda? Regularne wybieranie tańszych produktów powinno być Twoim nawykiem finansowym. Pamiętaj jednak, żeby oszczędzone pieniądze regularnie odkładać. Zaoszczędziłeś danego dnia kilka złotych, które miałeś pierwotnie wydać? Przelej je na swoje konto. Nie ma lepszej motywacji do oszczędzania, niż rosnące środki na rachunku każdego dnia.
Ograniczenie zachowań konsumpcyjnych
Od najmłodszych lat poprzez różnego rodzaju przekazy marketingowe jesteśmy indoktrynowani na konsumentów. Chcemy mieć szybko, dużo i to co najlepsze. Jeśli nie mamy tego co inni, możemy czuć się gorzej. Musisz wiedzieć, że kupowanie rzeczy, których nie potrzebujesz nie jest właściwą drogą do bogactwa. Bogactwo nie bierze się z konsumpcji tylko z inwestycji. Nie jest bogaty ten kto ma 1000 par butów z czego chodzi w trzech, tylko ten który za równowartość tej ceny kupił np. akcje spółki dywidendowej (te często płacą 7-9%) i każdego roku będzie mógł sobie kupować 70 – 90 albo i więcej, jeśli cena spółki powędruje w górę!
Kupienie czegoś tylko dlatego, że była promocja na ten produkt nie jest rozsądne. Tak naprawdę nie zyskujesz różnicy pomiędzy standardową ceną a obniżoną, tylko jesteś stratny o ilość pieniędzy, która jest równa cenie, którą zapłaciłeś za rzecz, której mieć nie musisz. Świadome wyzbycie się nawyku nałogowego konsumowania powinieneś zastąpić innym nawykiem finansowym – jest to najprostsza i najbardziej efektywna droga.
Edukacja finansowa
Edukowanie siebie pod względem finansowym może być jednym z Twoich najlepszych nawyków, które kiedykolwiek miałeś. Regularne zdobywanie wiedzy otworzy przed Tobą furtki, o istnieniu których mogłeś nie wiedzieć. Edukować możesz się na wielu płaszczyznach, takich jak inwestowanie na giełdzie i w nieruchomości, poznawanie sposobów na oszczędnie, tworzenie źródeł pasywnego dochodu, zarządzania finansami i wiele więcej. Gdy zaczerpniesz odpowiednią ilość wiedzy, to siłą rzeczy będziesz chciał ją wcielać w życie. Nie będziesz krążył po omacku, ponieważ będziesz uzbrojony w bardzo efektywne narzędzie, którym jest wiedza finansowa.
Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić? Jeżeli tak myślisz, to jesteś w dużym błędzie. Przede wszystkim na edukacje finansową nie musisz wydawać dużych środków. Istnieje wiele blogów tematycznych poruszających wiele istotnych i ważnych tematów, możesz je czytać za darmo. Możesz edukować się z e-booków, które z kolei kosztują kilkanaście czy kilkadziesiąt złotych. Jeśli chodzi o czas, to na pewno go znajdziesz. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, jak często marnuje cenne chwile. Jeżeli dojeżdżasz do pracy komunikacją miejską, to może warto poczytać wartościowe artykuły zamiast grać w gry na telefonie? Zamiast oglądać wieczorem telewizje, może warto sięgnąć po książkę? Edukacja finansowa może być jedną z najlepszych inwestycji, jednak prawdziwy i mierzalny efekt będzie tylko wtedy, gdy zrobisz z niej swój nawyk. Nie zdobędziesz całej wiedzy po przeczytaniu jednej książki, ale regularnie rozwijany nawyk finansowy w postaci zdobywania rzetelnej wiedzy, umożliwi Ci wiele ruchów, które mogą przełożyć się bezpośrednio na Twoje finanse.
Kontrolowanie wydatków / Robienie planu wydatków
Kontrola wydatków jest związana z już wymienionym ograniczeniem konsumpcji i wybieraniem tańszych produktów, które tak naprawdę są skutkiem tej kontroli. Każde przedsiębiorstwo wie ile inwestuje, wydaje i zarabia. Dobrze prowadzona firma ogranicza wydatki i maksymalizuje zyski. Czy też tak robisz? Jeśli nie to powinieneś zacząć. Pierwszym krokiem powinno być wzięcie kartki papieru i dokładne spisanie tego czego potrzebuje i ile Cię to będzie kosztowało. Powinieneś mieć zaplanowane ile wydasz na ubrania, jedzenie, rozrywkę i ile odłożysz. Kolejnym krokiem może być zbieranie paragonów i sprawdzanie ile wydajesz na konkretne rzeczy. Jeżeli zauważysz, że gdzieś przepłacasz lub kupujesz coś co jest zbędne, możesz to zmienić i przesunąć te środki do tworzenia oszczędności lub przeznaczyć na inwestycje. Twoje finanse będą pod pełną kontrolą, ale tylko wówczas, gdy regularne robienie planu wydatków będzie Twoim nieodłącznym nawykiem finansowym.
Mądre inwestowanie
Dobry nawyk finansowy dotyczący inwestowania może mieć kilka wymiarów. Możesz inwestować pieniądze w biznes, na giełdzie, w swoje kompetencje, czy też wiedzę finansową. Przeznaczanie pieniędzy na coś co da Ci wymierną korzyść w przyszłości jest rozsąde. Pamiętaj jednak, żeby trzymać się zasady, że inwestujesz w to na czym się znasz i co dobrze rozumiesz. Chybionych inwestycji może być miliony, a Ty nie powinieneś powierzyć losu swoich pieniędzy przypadkowi. Nie każda okazja, która na pierwszy rzut oka wydaje się dobrą inwestycją, musi taka być. Przekonali się o tym inwestorzy, którzy kupili obligacje GetBacku oraz osoby, które powierzyły swoje pieniądze Amber Gold. Rzadko dobre inwestycje zdarzają się też na rynku Forex, gdzie kapitał traci ok. 85% osób.
Zacznij od wyrobienia nawyku zdobywania wiedzy na temat interesującego Cię sposobu inwestowania. Dowiedz się jakie kompetencje możesz zyskać, żeby więcej zarabiać, a następnie wyrób sobie nawyk zdobywania tych kompetencji, możesz zapisać się na studia podyplomowe, kurs lub uczyć się samemu. Nie każdy jest Warren’em Buffett’em i nie każdy chce nim być. Dla większości ludzi, nawyk robienia rzeczy, które daje szanse na lepsza zarobki, może być najlepszą inwestycją.
Negocjowanie
Część osób rezygnuje z negocjacji myśląc, że takie zachowanie jest nie na miejscu lub będzie całkowicie bezskuteczne, ponieważ cena jest sztywna. Nic bardziej mylnego. Oczywiście nie twierdzimy, że powinieneś targować się w supermarkecie o każdy produkt spożywczy. W tym zakresie nie zdziałasz zbyt wiele, ponieważ pracownik sklepu wielkopowierzchniowego nie ma takich kompetencji. Jednak są branże, w których można sporo ugrać. Przykładem może być sprzęt AGD czy RTV. Drogi sprzęt lub sprzęt z ekspozycji często można negocjować np. z kierownikiem danego działu czy sklepu. Nie szkodzi spróbować. Kolejną możliwością jest negocjowanie warunków kredytu w banku. Powinno być to szczególnie istotne w przypadku duży kredytów na wiele lat, często w takich przypadkach można zmniejszyć prowizję lub oprocentowanie, ale tylko wtedy gdy zacznie się negocjacje. Firma czy bank nie ma interesu w tym by samemu proponować Ci indywidualną cenę, ale ma interes sprzedać Ci dany produkt czy usługę. Negocjowanie w sytuacjach, w których można to robić lub nawet jest wskazane, powinno być Twoim silnym nawykiem finansowym.
Porównywanie ofert
Wybranie tańszego produktu nie zawsze jest proste, gdy nie wiesz gdzie go szukać. Jeżeli zamierzasz kupić jakąś rzecz, warto porównać cenę różnych sklepów i wybrać tam, gdzie najmniej zapłacisz. W tym celu możesz użyć jednej z popularnych porównywarek cenowych. Nie inaczej jest w przypadku wszelkich produktów finansowych. Szukasz kredytu hipotecznego, gotówkowego, konsolidacyjnego, refinansowego? Możesz użyć naszych rankingów i wybrać tą ofertę, która jest najtańsza. Nawyk w porównywaniu ofert powinien towarzysz Ci również w przypadku wyboru produktów oszczędnościowych. Lepiej otrzymywać więcej odsetek z konta oszczędnościowego czy lokaty niż mniej. Finansowe nawyki to ciągłe poszukiwanie bardziej opłacalnych rozwiązań.
Lista złych nawyków finansowych
Jako odpowiedzialna osoba dbająca o swoje finanse, musisz się wystrzegać wszystkich tych rzeczy, które negatywnie wpływają na Twoją sytuację materialną i bezpieczeństwo finansowe w przyszłości. Lista złych nawyków finansowych może być na prawdę długa i nie sposób wymienić wszystkich, które rujnuj finanse ludzi. Poniżej prezentujemy te najbardziej powszechne. Sprawdź czy wśród nich nie znajduje się jakieś Twoje powtarzające się zachowanie.
Do najbardziej powszechnych złych nawyków finansowych możemy zaliczyć:
- nadmierny konsumpcjonizm,
- brak planu wydatków/budżetu,
- nieodpowiedzialne zadłużanie się,
- decyzje finansowe pod wpływem impulsu,
- wydawanie wszystkich pieniędzy,
- brak negocjacji,
- nieporównywanie ofert i produktów.
Jeśli któreś z powyższych zachowań rozpoznajesz u siebie to bardzo dobrze! Znasz wroga i wiesz co działa na Twoje finanse destruktywnie. Teraz wystarczy, że zamienisz złych nawyk finansowy na dobry.
Ile trzeba czasu aby ukształtować nawyk finansowy?
Czas, który będzie Ci potrzebny na wyrobienie nawyku finansowego nie będzie różnił się zbytnio od ukształtowania innych nawyków. Istnieje wiele źródeł podających różne ramy czasowe, zaczynają się one od 21 dni i dochodzą nawet do kilkuset. Prawda jednak jest taka, że czas na ukształtowanie nawyku zależy zarówno od charakteru danej osoby, samego nawyku, motywacji i szeregu innych czynników, które u każdej osoby mogą być inne. Jedno jest natomiast pewne, z każdej czynności można zrobić nawyk. Wszystko jest kwestią czasu. Dlatego w przypadku, gdy masz złe nawyki, które uniemożliwiają Ci wywindowanie Twojej sytuacji do góry, powinieneś dać sobie czas i odpowiednio się zmotywować. Nie możesz odliczać do jakiegoś terminu i z góry zakładać, że gdy on upłynie Twoje złe nawyki finansowe przestaną istnieć. Jeżeli tak zrobisz, to istnieje prawdopodobieństwo, że gdy na początku założyłeś zły okres kształtowania nawyku, wrócisz do swojego starego modelu zachowań. Twoje dobre nawyki powinny Ci towarzyszyć do końca życia, dlatego nie odliczaj, bądź zmotywowany, pilnuj się, a w końcu zmienisz swoją sytuację finansową na bardzo dobrą.
Czy wiesz, które Twoje nawyki są złe i wymagają zmiany?
Co myślisz o kształtowaniu swoich nawyków?