Co to jest faktoring?
Faktoring jest usługą finansową polegająca na ekspresowej wymianie faktury na gotówkę, dzięki czemu firma dokonująca wymiany nie czeka na płatność od kontrahenta i w praktyce od razu otrzymuje środki umożliwiające finansowanie bieżącej działalności oraz poprawia swoją płynność finansową. W efekcie zatem skorzystanie z usługi faktoringu umożliwia przedsiębiorcy uzyskanie środków ze sprzedaży/wykonania usługi od razu po wystawieniu faktury, nawet wówczas gdy posiada ona odroczony termin płatności.
Faktoring to usługa polegająca na przekazaniu przez przedsiębiorcę (faktoranta) faktury z odroczonym terminem płatności (wierzytelność) firmie udzielającej finansowania (faktorowi). Faktorant w zamian otrzymuje należność z faktury (określoną procentowo – do 100%) od faktora w krótkim czasie (nawet w kilka minut po przekazaniu).
Jak działa faktoring?
Faktoringiem zajmują się banki oraz firmy faktoringowe, których działalność jest strice sprofilowana do świadczenia tego typu usług. W praktyce odkupują oni od przedsiębiorcy fakturę z odroczonym terminem płatności, a następnie przekazują gotówkę na jego konto firmowe. Wysokość kwoty może maksymalnie wynosić 100%, jednak jest to zależne od konkretnej oferty, a wśród nich zdarzają się takie, których kwota określona jest od 50% do 90% wartości faktury. Wszystko zależy od warunków umowy faktoringowej. W takim wypadku reszta wypłacana jest w momencie uregulowania należności przez kontrahenta.
Usługa faktoringu jest płatna, a faktorant jest zobowiązany do uiszczenia stosownej opłaty na rzecz faktora. Z reguły należne wynagrodzenie jest określone jako prowizja, której wysokość określana jest jako wartość procentowa od wartości faktury. Niektóre firmy świadczące usługi faktoringu poza samym faktoringiem oferują również usługę odzyskiwania należność, tym samym za odpowiednią opłatą możesz liczyć na wsparcie w działaniach windykacyjnych w stosunku do niepłacącego na czas kontrahenta.
W transakcji faktoringu uczestniczą:
- Faktorant – przedsiębiorca, który zbywa wierzytelność (sprzedaje fakturę faktorowi),
- Faktor – instytucja finansowa, która nabywa wierzytelność (kupuje fakturę). Z reguły jest to bank lub firma faktoringowa,
- Dłużnik faktoringowy – jest kontrahentem, który jest zobowiązany do uregulowania należności względem faktoranta (opłacenia wystawionej faktury).
Rodzaje faktoringu
Przed skorzystaniem z usługi faktoringowej powinieneś znać możliwości, które mogą być z nią związane. Nie każda usługa jest taka sama. Wyróżnia się różne rodzaje faktoringu, a Ty powinieneś wziąć pod uwagę tę opcję, która będzie odpowiednio dopasowana do potrzeb Twojej firmy.
Rodzaje faktoringu wyróżnione na podstawie zawiadomienia dłużnika o zawartej umowie:
- faktoring jawny (otwarty) – dłużnik jest informowany o usłudze faktoringu i wyraża zgodę na cesję praw do wierzytelności,
- faktoring tajny (cichy) – dłużnik nie jest informowany o faktoringu,
- faktoring półotwarty – dłużnik dowiaduje się o usłudze faktoringu w momencie otrzymania wezwania do zapłaty na rzecz faktora.
Rodzaje faktoringu wyróżnione na podstawie konsekwencji powstałych wskutek braku płatności przez dłużnika:
- faktoring pełny (właściwy, z regresem) – ryzyko braku płatności jest po stronie faktoranta. Jeżeli dłużnik faktoringowy nie opłaca faktury w terminie obowiązek ten ciąży na faktorancie.
- faktoring niepełny (niewłaściwy, bez regresu) – ryzyko braku płatności jest po stronie faktora. W przypadku braku płatności to faktor odzyskuje pieniądze od dłużnika faktoringowego.
- faktoring mieszany – ryzyko braku płatności jest podzielone. W umowie są wymienione przypadki, w której firma faktoringowa może dochodzić roszczeń od faktoranta. Z reguły faktor w przypadku braku płatności odzyskuje pieniądze od dłużnika, w innych przypadkach od faktoranta.
Rodzaje faktoringu wyróżnione na podstawie siedziby nabywców:
- faktoring krajowy – faktorant i jego kontrahent są z tego samego kraju.
- faktoring eksportowy – faktorant eksportuje towary za granicę i współpracuje z kontrahentami zagranicznymi.
Dla kogo jest faktoring?
Jedną z istotniejszych kwestii w funkcjonowaniu każdej firmy (w szczególności tych mniejszych) jest płynność finansowa. Dobra płynność to stały dopływ pieniędzy. W niektórych branżach standardem jednak jest tzw. kredyt kupiecki, w których termin płatności za wystawioną fakturę jest ustalany od 1 do nawet 6 miesięcy. Firmom funkcjonującym w takim otoczeniu rynkowym zdarzają się okresy, w których nawet pomimo dobrej sprzedaży nie posiadają środków. To właśnie te firmy mogą najwięcej zyskać na faktoringu.
Należy również pamiętać o okresach kryzysu w gospodarce, a on przychodzi co jakiś czas i nie zawsze można się na niego przygotować. W trudnych czasach dostęp do niektórych form finansowania zewnętrznego (kredyty, pożyczki) nie zawsze jest możliwy. Jest to moment, w którym duża część przedsiębiorców zwraca się ku faktoringowi. Dodatkowo w okresie kryzysu przed niektórymi firmami otwierają się okazje, które nie zawsze są dostępne w dobrych czasach. Faktoring dla nich może być szansą na szybkie pozyskanie gotówki na dalsze inwestycje.
Faktoring jest zatem usługą, z której skorzystać powinny w szczególności firmy, które mają problem z płynnością oraz:
- działają w branżach, w których standardem jest kredyt kupiecki. Możemy do nich zaliczyć firmy zajmujące się:
- produkcją,
- dystrybucją,
- transportem,
- sprzedażą detaliczną,
- usługami,
- budownictwem.
- w czasach kryzysu mają:
- problem z pozyskaniem finansowania zewnętrznego,
- okazję, na wykorzystanie której brakuje im środków finansowych.
Korzyści faktoringu
Korzystanie z usług faktoringu niesie ze sobą wiele różnych korzyści, czasami również takich, których nie widać na pierwszy rzut oka. Czasami słabość firmy i jej niska płynność finansowa, dzięki samemu faktoringowi może być zmieniona w przewagę rynkową. Co się stanie jeśli szybko odmrozisz pieniądze z faktur? Sprawdźmy.
Lepsza płynność finansowa
Jest to podstawowa korzyść, która już kilkakrotnie została wspomniana. Bezpośredni dostęp do gotówki bez zbędnego czekania na zapłatę za towar czy usługę umożliwia bieżące regulowanie niezbędnych płatności oraz znacznie minimalizuje zatory płatnicze. Kontrahenci, pracownicy, organy podatkowe nie będą Cię ponaglać o zapłatę, ponieważ jako przedsiębiorca korzystający z faktoringu będziesz miał zawsze pieniądze pod ręką.
Budowanie wizerunku rzetelnej firmy
Jest kolejny istotny czynnik przemawiający za skorzystaniem z faktoringu. Jeżeli posiadasz dobrą płynność, nie spóźniasz się z płatnościami wobec innych podmiotów, tym samym jeżeli regulujesz należności w terminie jesteś uważany za rzetelnego przedsiębiorcę. Dostęp do środków finansowych wpływa pozytywnie na kształtowanie wizerunku firmy. Nikt publicznie nie będzie wytykał wad współpracy z Twoją firmą, unikniesz windykacji i niepochlebnych komentarzy w internecie.
Większa konkurencyjność
Jeżeli korzystasz z faktoringu posiadasz większą elastyczność w kształtowaniu relacji handlowych. Mogąc od razu pozyskać środki za faktury możesz oferować dłuższe terminy płatności za swoje towary/usługi. Dzięki temu jesteś bardziej konkurencyjny, pozyskujesz więcej nowych klientów, a wszystkie podmioty współpracujące z Tobą mają większy komfort działania. Kredytujesz innych przedsiębiorców, oni zyskują, a Ty zachowujesz dobrą płynność finansową.
Łatwy, szybki i tani dostęp do środków finansowych
Co prawda istnieje sporo sposobów na pozyskanie środków na finansowanie firmy z zewnątrz, jednak w znacznej większości na wypłatę pieniędzy będziesz musiał stosunkowo długo czekać. Wnioskując o kredyt firmowy możesz być pewny, że bank będzie potrzebował czasu na podjęcie decyzji, dodatkowo musisz liczyć się ze spełnieniem wielu różnych formalności. Ostatecznie nie masz pewności, czy w ten sposób pozyskasz pozyskasz niezbędne środki. Faktoring to również szybsze, bardziej dostępne i tańsze rozwiązanie niż pożyczki firmowe i leasing. Wnioskując o finansowanie faktury wszystkie formalności załatwiasz online, a pieniądze wypłacane są w ciągu kilku minut.
Bezpieczeństwo i lepsze zarządzanie finansami firmowymi
Posiadając odpowiednią płynność finansową Twoje bezpieczeństwo rośnie, a ryzyko wypłacalności jest minimalizowane. Dodatkowo faktor w ramach korzystania z jego usług może zapewnić dodatkowe usługi takie jak chociażby monitorowanie należności, a w przypadku braku terminowej zapłaty przez kontrahenta również ich egzekwowanie. Ryzyko transakcji jest zatem kontrolowane i ograniczone. Z kolei firma korzystająca z faktoringu pełnego posiada ubezpieczenie, które chroni ją przed niewypłacalności dłużnika faktoringowego. To wszystko przekłada się na lepsze zarządzanie finansami, a ono może sprzyjać nowym inwestycjom, dotarciu do nowych klientów, czy też innowacjom, które później przełożą się na zysk.
Koszty faktoringu
Oczywiście faktoring jest usługą płatną. Jako faktorant musisz się zatem liczyć z pewnymi kosztami. Na szczęście w porównaniu z innymi formami finansowania firmy faktoring jest stosunkowo tani i często bardziej opłacalny od innych dostępnych opcji. Na koszt faktoringu może się składać kilka różnych opłat i oprocentowanie, natomiast ich ostateczna wysokość jest uzależniona od ilości i wysokości wierzytelności, a także od długości okresu między wypłaceniem zaliczki przez faktora, a terminem płatności za fakturę przez dłużnika faktoringowego.
Ostatecznie na koszt podstawowy faktoringu może składać się:
- prowizja przygotowawcza – zwana też opłatą aranżacyjną/administracyjną, jest opłatą za przygotowanie dokumentacji, rozpatrzenie wniosku, weryfikację faktoranta (z reguły max 3% – często jednak faktorzy z niej rezygnują),
- prowizja – liczona od wysokości faktury (od 0,2% do 4%),
- odsetki – liczone są od zaliczki (lub całości faktury, o ile sfinansowano 100%),
Większość faktorów pozostanie jedynie na powyższych opłatach, jednak może się zdarzyć, że w twojej umowie będą uwzględnione opłaty dodatkowe. Mogą one wystąpić przy każdym rodzaju faktoringu, niezależnie od tego czy dany faktor oferuje ponadstandardowe usługi, czy też nie.
Do pozostałych kosztów faktoringu możemy zaliczyć m.in.:
- opłata za niewykorzystany limit faktoringowy,
- roczna opłata za utrzymanie limitu faktoringowego,
- opłata za obsługę prawną,
- koszt ubezpieczenia (przy faktoringu pełnym),
- koszty windykacyjne przy nieterminowej płatności,
- opłata za analizę wiarygodności kontrahenta.
Umowa faktoringu
Oczywiście korzystając z usługi faktoringu będziesz musiał zawrzeć umowę z faktorem, która z prawnego punktu widzenia jest umową nienazwaną zawieraną na podstawie zasady zawierania umów. W przepisach prawa nie ma wymagań co do obligatoryjnych elementów umowy, może więc być kształtowana dowolnie. Z reguły umowy tego typu zawierane są na czas nieokreślony, a do jej podstawowych elementów należy cesja wierzytelności. Umowę można wypowiedzieć z zachowaniem określonego w niej okresu wypowiedzenia.
Z reguły umowa faktoringu nie jest szczególnie skomplikowana, a samo jej zawarcie jest dość szybkie gdyż w odróżnieniu od umowy o kredyt lub umowy pożyczki nie jest badana zdolność kredytowa klienta. Dodatkowo, w zależności od rodzaju faktoringu, konieczne będzie poinformowanie kontrahenta o skorzystaniu z faktoringu w związku z przeniesieniem praw do wierzytelności na faktora. Zabezpieczenia określone w umowie mogą być dwa. Pierwszym z nich jest sama faktura, a więc wierzytelność. Tego typu zabezpieczenie jest podstawą i jest standardem ze względu na specyfikę samej usługi faktoringu. Drugim, stosowanym rzadko i jedynie w przypadkach podwyższonego ryzyka, jest weksel.
Faktoring odwrotny
Na szczególną uwagę i szersze omówienie zasługuje faktoring odwrotny (zwany też odwróconym lub faktoringiem dłużnym), który jest specyficznym rodzajem faktoringu. Niektóre firmy faktoringowe nazywają go „finansowaniem zakupów”, co jest zasadne bo właśnie taką rolę pełni. W skrócie polega on na tym, że przedsiębiorca (faktorant) wskazuje faktorowi firmy zaopatrujące go w produkty (ew. usługi), za które faktor płaci. Innymi słowy, w przypadku tego rodzaju faktoringu to kontrahenci otrzymują pieniądze od faktora, a przedsiębiorca korzystający z usługi faktoringu otrzymuje towar lub usługę od kontrahenta.
Zaletą faktoringu odwrotnego jest to, że faktorant ma możliwość otrzymania większej ilości towaru lub usług i jednocześnie nic za nie nie płaci, gdyż płatnością zajmuje się faktor. Oczywiście przedsiębiorca po ustalonym terminie będzie zobowiązany uregulować należność względem faktora wraz z odsetkami.
Jak skorzystać z faktoringu? Krok po kroku
Jeżeli chcesz skorzystać z faktoringu będziesz musiał przekazać faktorowi wystawioną fakturę oraz związać się z nim umową. Z reguły tego typu formalność można załatwić online. Zaakceptujesz warunki online i wgrasz skan faktury, a firma w ciągu kilkunastu minut wypłaci Ci środki. Cały proces jednak dzieli się na kilka prostych kroków. Sprawdźmy więc jak on wygląda w praktyce.
Proces faktoringu (jawnego) wygląda następująco:
- Dokonujesz sprzedaży/wykonujesz usługę i wystawiasz fakturę z odroczonym terminem płatności.
- Kontaktujesz się z faktorem / rejestrujesz swoją firmę na jego stronie i akceptujesz warunki umowy.
- Przekazujesz fakturę faktorowi (przekazanie może odbyć się online).
- Faktor sprawdza Twojego kontrahenta oraz weryfikuje przekazaną fakturę.
- Faktor przelewa umówioną kwotę na rachunek Twojej firmy w umówionej wysokości.
- Dłużnik faktoringowy opłaca fakturę w terminie bezpośrednio na konto faktora.
- Po otrzymaniu środków faktor przelewa Ci resztę środków (o ile poprzednia wypłata nie była całkowita) i pobiera swoje wynagrodzenie.
Faktoring a inne opcje na finansowanie firmy
Oczywiście faktoring nie jest jedyną opcją na pozyskanie środków w celu polepszenia płynności finansowej firmy. Możliwości na rynku jest co najmniej kilka. Jak się prezentują w porównaniu z faktoringiem?
Faktoring a Leasing
Leasing jest ciekawy sposobem finansowania działalności, jednak nie jest wolne od wad. Przede wszystkim leasing ma na celu pozyskanie niektórych środków trwałych. Możemy do nich zaliczyć maszyny produkcyjne, sprzęt komputerowy, samochody itp. W tych wypadkach sprawdzi się wyśmienicie. Natomiast nie jest to rozwiązanie, które będzie odpowiednie dla firm, które muszą posiadać realne środki finansowe, które mogą przeznaczyć chociażby na podatki, pensje, czy ZUS. Jeżeli szukasz kapitału obrotowego niezbędnego do finansowania bieżącej działalności faktoring okaże się znacznie lepszym rozwiązaniem.
Faktoring a Dotacje
Dotacja jest bardzo dobrym rozwiązaniem na pozyskanie pieniędzy dla firmy szczególnie na początku działalności, głównie dlatego że przedsiębiorca otrzymuje środki bezzwrotnie. Należy jednak pamiętać, że w przypadku pozyskania dotacji, co samo w sobie jest dość czasochłonne oraz wiąże się z wieloma różnymi formalnościami, będziesz zobowiązany do przedstawienia dokumentacji związanej z wydatkowaniem pozyskanych środków. Dodatkowo dotacje udzielane są zakup środków trwałych i nie ma możliwości wydatkowania ich dowolnie na bieżące potrzeby. Jeżeli zatem masz możliwość otrzymania dotacji nie wahaj się. To darmowe pieniądze, jednak licz się z tym, że nie będziesz mógł ich wydać na finansowanie bieżącej działalności, co będziesz mógł zrobić w przypadku faktoringu.
Faktoring a Kredyt firmowy
Kredyt firmowy może bardzo pozytywnie wpłynąć na kondycję finansową firmy. Banki mają w swojej ofercie kilka rodzajów kredytu dla przedsiębiorców, a każdy z nich ma inny cel. Dość ogólnie można założyć, ze tego typu finansowanie dzieli się na to, które ma na celu sfinansowanie konkretnej inwestycji (kredyt inwestycyjny) lub finansowanie bieżącej działalności (kredyt obrotowy, kredyt w rachunku firmowym). Istnieje zatem sporo możliwości, jednak nie zawsze kredyt firmowy będzie optymalnym rozwiązaniem.
Zastanawiając się nad tym sposobem pozyskania kapitału musisz mieć na uwadze, że jest to rozwiązanie długookresowe, które regularnie będzie trzeba spłacać. Dodatkowo bank może oczekiwać zabezpieczenia w postaci hipoteki, zastawu, weksla lub poręczenia. Samo otrzymanie kredytu będzie dłuższe niż w przypadku faktoringu, będzie trzeba spełnić więcej formalności (badanie zdolności kredytowej, często należy mieć stosunkowo długi staż na rynku) oraz liczyć się z większymi kosztami. Te potrafią być całkiem spore, gdyż w ich skład wchodzi prowizja, oprocentowanie, a często również obowiązkowe ubezpieczenie.
Faktoring a Pożyczka dla firm
Alternatywą dla powyższych opcji jest pożyczka dla firm, która udzielana jest przez firmy pożyczkowe. Jest to opcja stosunkowo łatwo dostępna, gdyż podobnie jak w przypadku faktoringu wszystkie formalności można załatwić online. Z reguły środki pozyskane w ten sposób można wydać dowolnie. Pożyczka dla firm posiada jednak spore wady, do których przede wszystkim możemy zaliczyć jej koszt. Jest to rozwiązanie dość drogie, które powinno rozważyć się w ostatniej kolejności. Dodatkowo pożyczkodawcy często wymagają prowadzenia działalności przez co najmniej 12 miesięcy, a także w większości przypadków zostanie zbadana zdolność kredytowa przedsiębiorstwa.
Co to jest faktoring? Podsumowanie
Faktoring jest specyficznym rodzajem finansowania działalności posiadającym wiele pozytywnych cech. Przede wszystkim przedsiębiorstwo nie zaciąga długookresowego zobowiązania zewnętrznego. Nie tworzy się długu, a uwalnia się kapitał wewnętrzny. Sam proces wnioskowania jest prosty, a pieniądze otrzymuje się błyskawicznie. Koszty z reguły są stosunkowo niewielkie, a na pewno znacznie mniejsze niż w przypadku rozwiązań alternatywnych. Przedsiębiorca zyskuje bezpieczeństwo dzięki zwiększonej płynności finansowej. Dodatkowo może wybrać rozwiązanie spośród wielu różnych rodzajów faktoringu, dzięki czemu dopasowuje usługę do swoich potrzeb. Wydaje się więc, że faktoring jest wciąż niedocenianym przez wielu przedsiębiorców sposobem na poprawę zarządzania finansami firmowymi.
Faktoring a wasze opinie i doświadczenia:
- Co to jest faktoring?
- Jak działa faktoring?
- Rodzaje faktoringu
- Dla kogo jest faktoring?
- Korzyści faktoringu
- Koszty faktoringu
- Umowa faktoringu
- Faktoring odwrotny
- Jak skorzystać z faktoringu? Krok po kroku
- Faktoring a inne opcje na finansowanie firmy
- Co to jest faktoring? Podsumowanie
- Faktoring a wasze opinie i doświadczenia:
Czy korzystałeś już kiedyś z usług faktoringu?
Czy faktoring pomaga zachować płynność finansową w Twojej firmie?
Czy możesz polecić usługi konkretnej firmy faktoringowej?