Ranking faktoringu

Faktoring jest to usługa finansowanie faktur.  Polega na tym, że przedsiębiorstwo, które posiada nieprzeterminowane i niezapłacone faktury za towary lub/i usługi odsprzedaje je jako wierzytelność bankowi lub innej firmie. Przykładowo, Twoja firma udziela kredytu kupieckiego innej firmie, czyli odracza termin płatności za wydany towar lub zrealizowaną usługę. Załóżmy, że tym terminem jest 30 dni. Fakt wystawienia faktury powoduje obowiązek podatkowy, zatem przedsiębiorstwo musi zapłacić podatek od przychodu, którego jeszcze nie otrzymało. Może to być problematyczne, ponieważ w każdej firmie bardzo ważna jest płynność finansowa umożliwiająca rozliczenia podatkowe, ZUS-owskie, wypłaty pracownikom oraz wszystkie inne, które powstają w wyniku prowadzenia działalności.

Żeby mieć pełny pogląd na to czym jest faktoring powinieneś zapoznać się z podstawowymi terminami, które go dotyczą. Da Ci to pełen pogląd na usługę faktoringu oraz pomoże zrozumieć dalszą część naszego poradnika.

Faktor

Faktor wykupuje wierzytelność (nieprzeterminowane faktury) od faktoranta i wypłaca mu środki. W przypadku ich przeterminowania  zobowiązany jest do egzekwowania należności od dłużnika. Faktorami są banki oraz wyspecjalizowane firmy faktoringowe, świadczące tylko tego typu usługi.

Faktorant

Faktorantem jesteś Ty. Z punktu widzenia definicji faktorant to osoba, korzystająca z usług faktoringu (spieniężania faktur), która prowadzi działalność gospodarczą w dowolnej formie. To, czy robi to jako firma jednoosobowa, spółka cywilna, czy też którakolwiek ze spółek handlowych, nie ma większego znaczenia. Każdy przedsiębiorca chcący zbyć wierzytelności handlowe, czyli nieopłacone faktury za towary bądź usługi, ma taką możliwość. Jeżeli to zrobi staje się faktorantem.

Faktoring działa z mocy umowy zawartej pomiędzy dwoma podmiotami. Umowy w kodeksie cywilnym dzielą się na

1. nazwane – te, które są regulowane odrębnymi przepisami,
2. nienazwane – czyli umowy regulowane przepisami ogólnymi.

Ustawodawca dla umowy faktoringowej nie przewidział oddzielnej konstrukcji prawnej, dlatego też możemy ją zaliczyć do umów nienazwanych.

Jakie konkretnie przepisy dotyczą faktoringu?

Sama dopuszczalność zawarcia takiej umowy wynika ze „swobody zawierania umów”, czyli art.353(1) k.c. który jednoznacznie stwierdza, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Ponadto umowa faktoringowa posiada cechy zlecenia wykonania usługi (art.734 k.c.) oraz przede wszystkim dotyczy przelewu wierzytelności, który jest regulowany przez art. 509 i 510 k.c..

Faktoring możemy podzielić na różne rodzaje. Ich ilość może być naprawdę spora. Postaraliśmy się posegregować rodzaje faktoringu oraz opisać każdy z nich w takich sposób, abyś nie miał co do nich wątpliwości i mógł wybrać ten, który przyniesie Ci najwięcej korzyści.

1) Podstawowy podział faktoringu w oparciu o wypłacalność dłużnika

Przy tym podziale rodzaj faktoringu jest uzależniony od ewentualnej wypłacalności kontrahenta. Dokładnie chodzi o to kto ponosi odpowiedzialność, gdy dłużnik nie zapłaci pieniędzy, które powinien uregulować. W tym wypadku możemy wyróżnić trzy rodzaje faktoringu.

Faktoring pełny/właściwy/bez regresu

Kwestia ryzyka za uregulowania wierzytelności jest po stronie firmy faktoringowej, czyli faktora. Sytuacja wygląda w następujący sposób. Wystawiasz fakturę, korzystasz z faktoringu, faktor wypłaca Ci pieniądze, a to czy dłużnik zapłaci za nią już średnio Cię interesuje, ponieważ nie leży to już w Twoim interesie. Nie spoczywa na Tobie odpowiedzialność za to, że firma której wierzytelność odstąpiłeś nie realizuje przelewów zgodnie z datą na fakturze. To po stronie firmy faktoringowej leży odzyskanie tych należności. Z reguły koszt tego rodzaju faktoringu jest najdroższy i określany indywidualnie, ponieważ każdy przypadek może nieść za sobą inne ryzyko związane z egzekwowanie wierzytelności.

Faktoring niepełny/niewłaściwy/z regresem

Pod względem odpowiedzialności jest przeciwieństwem faktoringu pełnego. To Ty bierzesz na siebie odpowiedzialność za uregulowanie kwestii finansowych z firmą faktoringową. Innymi słowy, korzystając z faktoringu przekazujesz faktury, faktor wypłaci Ci pieniądze i to Ty musisz je oddać niezależnie od tego czy wierzytelność będzie uregulowana przez dłużnika terminowo, czy też nie. Posiadasz zobowiązanie, które musisz uregulować i samemu egzekwujesz środki za fakturę od swojego kontrahenta. Ryzyko braku płatności jest po Twojej stronie. Faktoring niepełny jest tańszy od pełnego, ale niesie za sobą też pewne ryzyko. Polecamy wówczas, gdy Twoje relacje z kontrahentem były zawsze na wysokim poziomie, a faktury były regulowane terminowo.

Faktoring mieszany

Ten rodzaj faktoringu jest poniekąd połączeniem obu powyższych. W dużej mierze odpowiedzialność jest zależna od tego jak skonstruowana jest umowa pomiędzy przedsiębiorcą a firmą faktoringową. Bardzo często jednak zdarza się, że faktoring mieszany przyjmuje cechy faktoringu pełnego, z tym że odpowiedzialność po stronie faktora leży tylko do pewnej kwoty. Całą resztę, w przypadku braku terminowej płatności, musi dopłacić faktorant. Faktoring mieszany może przyjmować również nieco inne formy, wszystko uzależnione jest od umowy zawartej pomiędzy wami, a ta może być kształtowana w dowolny sposób.

2) Podział faktoringu w oparciu o termin zawiadomienia dłużnika

Faktoring można również podzielić na rodzaje, które zależne są od tego czy i kiedy informacja o przejęciu wierzytelności trafia do dłużnika. Podobnie jak w przypadku podziału w oparciu o wypłacalność, tutaj również wyróżniamy trzy różniące się od siebie rodzaje faktoringu.

Faktoring jawny/otwarty

Jak wskazuje sama nazwa jest to rodzaj faktoringu polegający na tym, że dłużnik jest informowany przez jedną ze stron o tym, że jego wierzytelność jest przedmiotem umowy faktoringowej. Informacja przekazana kontrahentowi przedsiębiorcy ma na celu poinformowanie go, że przelewu za faktury powinien dokonać na konto firmy faktoringowej. Dłużnik powinien wyrazić zgodę na cesję praw do wierzytelności. Jest to najbardziej popularny rodzaj faktoringu na naszym rodzimym rynku i dotyczy zarówna transakcji krajowych, jak i międzynarodowych.

Faktoring półotwarty

Ten rodzaj faktoringu polega na tym, że dłużnik otrzymuje informację na temat współpracy z firmą faktoringową, jednak nie dzieję się to na początku. Poinformowanie kontrahenta ma miejsce dopiero w momencie egzekwowania od niego wierzytelności. Najczęściej dzieje się to poprzez wezwanie do zapłaty, które kieruje do niego faktor.

Faktoring tajny/cichy/ukryty

Jest przeciwieństwem faktoringu jawnego. W tym przypadku dłużnik nic nie wie o tym, że faktury które ma zapłacić są przedmiotem umowy faktoringowej. Może to mieć miejsce tylko w przypadku faktoringu niepełnego, gdzie odpowiedzialność za regulacje długu leży po stronie faktora, a nie firmy faktoringowej. Dlatego w praktyce regulowanie płatności wyglądają tak, że nieświadomy dłużnik spłaca faktoranta, zaś ten reguluje należność spłacając faktora. Liczba firm oferujących faktoring tajny jest dość ograniczona, ponieważ nie cieszy się on szczególną popularnością. Główną przyczyną stojącą za decyzją firmy na skorzystanie z faktoringu tajnego może być brak zgody kontrahenta na cesję praw do wierzytelności. W dodatku jest on dość ryzykowny, dlatego firmy rzadziej się na niego decydują.

Instytucje zajmujące się faktoringiem mogą poszerzyć swoją ofertę o usługi dodatkowe. Na rynku możemy spotkać kilka z nich. Warto się nad nimi zastanowić, ponieważ mogą z przedsiębiorstwa zdjąć pewne czynności, które prędzej czy później będzie musiałoby wykonać.

Rozliczanie wierzytelności

Klient w tym przypadku może liczyć na „przerzucenie” wszystkich czynności związanych z rozliczeniami między nim a kupującymi na instytucje faktoringową. Czynności mogą dotyczyć księgowań, rozliczeń spłat, a także sporządzania niezbędnych dokumentów i raportów. Może się to okazać bardzo pomocne szczególnie w mniejszych przedsiębiorstwach.

Monitoring spłat

Faktorant może zlecić faktorowi monitoring spłat wskazując swoich odbiorców, których faktoring dotyczy. Usługa ta ma na celu poprawienie efektywności płatniczych dłużników poprzez stały kontakt faktora z nimi. Dzięki temu kwestie związane z terminowością i spłatą zobowiązań są pod stałą kontrolą, zaś faktorant może liczyć na obniżenie kosztów związanych z administrowaniem wierzytelności.

Faktoring jest usługą niepolegającą jedynie na tym, że przedsiębiorca szuka firmy faktoringowej, przesyła faktury i otrzymuje pieniądze. Bardzo często musi spełnić odpowiednie wymagania stawiane przez instytucje zajmujące się faktoringiem. Procedura często może być skomplikowana. Lista wymogów do spełnienia nie jest taka sama w każdym przypadku i może różnić się od siebie w konkretnych instytucjach. Przygotowaliśmy zestawienie wymagań, na które możesz napotkać się szukając odpowiedniej oferty faktoringu.

Możliwymi wymaganiami, które mogą zostać postawione przedsiębiorcy przez instytucję faktoringową to m.in.:

• konkretny rodzaj wykonywanej działalności (np. firmy produkcyjne, budowlane, handlowe),
• prowadzenie sprzedaży wśród stałych odbiorców,

Umowa faktoringu może przybierać dwie postaci. Pierwszą z nich jest umowa jednorazowa. Dotyczy ona wykupu przez faktora określonej w umowie liczby wierzytelności, następnie przestaje obowiązywać. Drugą możliwością jest tzw. linia faktoringowa, która obowiązuje przez określony okres, podczas którego faktor wykupuje wszystkie wierzytelności do ustalonego limitu kwotowego, które spełniają przesłanki określone w umowie.

Z reguły każdy rodzaj umowy składa się z dwóch części. Pierwszą część stanowią warunki ogólne usługi faktoringowej, w której są określane takie kwestie jak rodzaj faktoringu oraz podmiot odpowiedzialny za ewentualną niewypłacalność kontrahenta. Druga część umowy to warunki szczegółowe, które mogą określać prawa i obowiązki obu podmiotów zawierających ten rodzaj stosunku prawnego.

Koszty związane z tą usługą są stosunkowo niskie, szczególnie jeżeli porównamy je z innymi formami finansowania firmy, takimi jak kredyt firmowy, linia kredytowa, czy pożyczka pozabankowa. Całkowity koszt faktoringu może być różny w zależności od rodzaju faktoringu i polityki cenowej instytucji, która udziela finansowania. Ponadto może się składać z wielu opłat, z tym że ich ilość wcale nie musi mieć wpływu na koszt ogólny, ponieważ ten może różnie się rozkładać. Instytucja może pobierać „tylko” odsetki i prowizję, co będzie droższe od konkurencji, która pobiera więcej opłat. Zawsze pytaj instytucję o łączny koszt w stosunku do danej kwoty.

Do kosztów faktoringu możemy zaliczyć takie opłaty, jak:

• odsetki – jej główną część stanowi stawka WIBOR,
• prowizja za przygotowanie – do 3 % limitu zadłużenia,
• koszty administracyjne,
• prowizja za przejęcie ryzyka niewypłacalności – z reguły ok 0,5-2 % nabytych wierzytelności,
• marża za usługi dodatkowe – w zależny od tego jakie usługi, jednak nie więcej niż 4% nabytych wierzytelności.

Faktoring z reguły jest dość opłacalnym rozwiązaniem dla większości przedsiębiorców, którzy posiadają stałych kontrahentów i jest idealnym sposobem na utrzymanie płynności finansowej, gdy Ci spóźniają się z terminowym regulowaniem faktur.

Istnieje kilka sytuacji, w których faktoring może się szczególnie opłacać. Przykładową sytuacją, w której przedsiębiorstwo powinno rozważyć skorzystanie z usług faktoringowych jest:

• brak możliwości ubiegania się przez firmę o kredyt bankowy,
• poszukiwanie bezpiecznego i taniego źródła finansowania,

Z racji faktu, że dość sporo podmiotów (banki, firmy) może świadczyć usługi faktoringowe wcale nie jest łatwo wybrać najlepszą z możliwych opcji. Szukając najlepszej oferty możesz napotkać na mur nie do przebicia. Jak znaleźć odpowiadającą nam ofertę w gąszczu tylu instytucji?

Przede wszystkim, szukając idealnego rozwiązania ważne jest, aby Twój przyszły faktor z którym zawrzesz umowę był wiarogodny, miał dobre opinie i to, żeby wasza przyszła współpraca układa się bez zarzutów. Kolejnym ważnym czynnikiem jest cena i jakoś usługi, którą gwarantuje.