Możliwość korzystania z nowoczesnych form płatności, w tym przede wszystkim bezgotówkowych płatności przy pomocy karty kredytowej, debetowej lub przedpłaconej, to nie tylko wygoda, ale również pewne niebezpieczeństwa. Złodzieje i oszuści niestety idą z duchem czasu i wymyślają co raz to nowsze i co raz bardziej skuteczne metody wyłudzenia danych z karty, które następnie wykorzystują do swoich własnych transakcji. Samo wyłudzenie danych i wykorzystywanie niewiedzy lub lekkomyślności posiadacza konta osobistego nie wyczerpuje tematu. W końcu może się zdarzyć też kradzież lub zagubienie karty, która później może trafić w niepowołane ręce. Niezależnie jednak od tego, która z powyższych sytuacji stanowi poważne zagrożenie dla Twoich środków na koncie, musisz zastrzec lub zablokować swoją kartę, a czym szybciej to zrobisz tym bardziej zminimalizujesz niebezpieczeństwo utraty środków.
Czym jest zastrzeżenie karty?
Zastrzeżenie karty jest trwałym zablokowaniem możliwości korzystania z karty, w tym wykonywania za jej pomocą jakichkolwiek transakcji. Co istotne, jest to proces, którego nie można cofnąć. Jeżeli zatem zdecydujesz się na zastrzeżenie karty już nigdy nie będziesz mógł płacić za jej pomocą. Będziesz musiał zamówić nową, gdyż zastrzeżona karta stanie się całkowicie bezużyteczna.
Jeżeli zastrzegłeś kartę, a następnie ją znalazłeś powinieneś ją zniszczyć uniemożliwiając ewentualną próbę jej ponownego użycia (dobrym rozwiązaniem jest przecięcie paska magnetycznego lub czipu). Niemniej za nim to zrobisz skontaktuj się ze swoim bankiem. Być może zgodnie z regulaminem istnieje obowiązek zwrotu karty.
Kto może zastrzec kartę?
Co do zasady kartę może zastrzec jej właściciel tj. posiadacz konta, do którego karta została wydana. Istnieją jednak wyjątki dopuszczane przez niektóre banki, które umożliwiają zastrzeżenie karty przez członka rodziny np. rodzica lub współmałżonka. W takim wypadku osoba zastrzegająca powinna przejść weryfikację tj. podać wszystkie niezbędne dane właściciela karty. Tego typu opcja jest możliwa w przypadku Getin Banku i PKO BP.
Istotny zdaje się również fakt, że kartę może zastrzec także osoba trzecia, która weszła w posiadanie karty np. poprzez jej znalezienie. Tego typu procedura jest dostępna praktycznie we wszystkich bankach. Znalazca karty chcąc ją zastrzec poza podaniem swoich personaliów powinien również podać dane znajdujące się na karcie.
Jak zastrzec kartę?
Zastrzeżenie karty nie jest szczególnie trudnym zadaniem, a same banki dają możliwość zrobienia tego na kilka sposobów. Z reguły zastrzec kartę możesz w oddziale danego banku, przez aplikację mobilną oraz przez infolinię. W każdym przypadku nic za to nie zapłacimy. Przyjrzyjmy się nieco bliżej każdej z tych opcji.
Zastrzeżenie karty w oddziale
Zastrzeżenie karty w oddziale może być nieco problematyczne. Pracownik banku aby obsłużyć klienta musi go zweryfikować poprzez sprawdzenie jego dowodu osobistego. Ten z kolei mógł zostać zgubiony/skradziony razem z kartą, w przypadku gdy klient stracił cały portfel. W takim wypadku należałoby okazać pracownikowi dokument zastępujący dowód osobisty. Dokument ten wydaje policja, niestety często nie jest to czynność, która jest załatwiana od ręki. Czas z kolei jest niezwykle istotny w przypadku zastrzegania karty. Samo zastrzeganie jej w oddziale może trwać dość długo, a gdy dodamy do tego czas na załatwienie dokumentu zastępującego dowód osobisty sprawiamy, że osoba trzecia, która weszła w posiadanie naszej karty, ma bardzo dużo czasu na opróżnienie naszego konta.
Warto zauważyć, że niektóre banki w swoich oddziałach umożliwią skorzystanie ze stanowiska do obsługi bankowości internetowej, niemniej mając smartfona pod ręką same odwiedziny oddziału mijają się z celem, gdyż są niepotrzebnym zmarnowaniem czasu na czynność, którą można załatwić od ręki. Dodatkowo nie wszystkie banki posiadają tego typu stanowisko. Odwiedziny oddziału w przypadku utraty karty powinieneś rozważyć więc w wyjątkowych przypadkach, gdyż znacznie szybciej zastrzeżesz kartę jeżeli skorzystasz z jednej z dwóch kolejnych opcji.
Zastrzeżenie karty w aplikacji mobilnej
Zastrzeżenie karty jest również możliwe poprzez aplikację mobilną. W momencie, w którym zorientowaliśmy się, że nasza karta została skradziona/zagubiona logujemy się do bankowości internetowej i następnie ją zastrzegamy. W zależności od aplikacji danego banku droga od strony głównej do opcji zastrzegania kart jest dość intuicyjna. Z reguły powinniśmy kliknąć w „Karty” –> następnie wybrać kartę –> kliknąć zastrzeż. Niestety nie wszystkie banki umożliwiają ten sposób zastrzegania do wszystkich kart. Niektóre banki nie umożliwiają tej opcji w ogóle, zaś inne jedynie w zakresie części wydawanych kart. Jeżeli w Twoim przypadku taka opcja jest niemożliwa powinieneś zadzwonić na infolinię.
Zastrzeżenie karty przez infolinię
Zastrzeżenie karty przez infolinię banku jest najszybszą, najprostszą i przede wszystkim skuteczną metodą, również wówczas gdy straciliśmy wszystkie dokumenty. W pierwszej kolejności konsultant poprosi nas o weryfikację danych potwierdzających tożsamość. Następnie przyjmie nasze zgłoszenie i od razu zastrzeże kartę podając przy tym dokładną godzinę i datę zastrzeżenia.
Jeżeli chcesz zastrzec kartę telefonicznie możesz zadzwonić na ogólny numer do zastrzegania kart, który jest dostępny przez 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Pamiętaj, że nie wszystkie banki są zintegrowane z tym systemem (np. Bank Pocztowy, Nest Bank i mBank nie są).Ten numer to: 828 828 828.
Kiedy i dlaczego powinieneś zastrzec kartę?
Zastrzeżenie karty powinno mieć miejsce w każdym przypadku, gdy jej właściciel ją stracił. Niezależnie czy strata nastąpiła w wyniku kradzieży, rozboju, zagubienia, czy dowolnego innego powodu. Samo zastrzeżenie ma na celu uniemożliwienie osobie trzeciej dokonanie transakcji z naszych środków. Karty można w końcu używać wielokrotnie do 100 zł bez podawania PIN-u, dodatkowo złodziej mając dane na karcie może nią płacić w internecie, wykupić subskrypcję lub inną płatność cykliczną. Ponadto zastrzegając kartę przerzucamy poniekąd odpowiedzialność za bezpieczeństwo środków znajdujących się na naszym rachunku. Od momentu zastrzeżenia to bank jest odpowiedzialny za wszystkie nieuprawnione transakcje.
Zgodnie z art. 46 ustawy o usługach płatniczych Bank „przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miała miejsca nieautoryzowana transakcja płatnicza.” Dodatkowo, jeżeli dokonano transakcji PRZED zastrzeżeniem karty, Bank odpowiada wyłącznie za transakcje kartą debetową lub zbliżeniową powyżej równowartości 50 euro.
Innymi słowy, jeżeli doszło do nieautoryzowanej transakcji, w której nie doszło do rażącego niedbalstwa klienta, bank jest zobowiązany do oddania wszystkich środków. Z kolei, jeżeli ktoś użył naszej karty PRZED tym za nim ją zastrzegliśmy, Bank odda nam kwotę powyżej 50 euro.
Czym jest blokada karty?
Blokada karty jest alternatywną opcją dla jej zastrzeżenia. O ile zastrzeżenie, jak już pisaliśmy wyżej, jest nieodwracalne, o tyle blokada nakładana jest tymczasowo. To od klienta zależy na jak długo ją zablokuje i w tym czasie, podobnie jak w przypadku zastrzeżenia, nie będzie można jej używać do jakichkolwiek transakcji. Jeżeli zablokujesz kartę nikt nią nie zapłaci zapłaci w sklepie, internecie i nie wypłaci pieniędzy z bankomatu. Jedyna różnica polega na tym, że w przypadku jej odnalezienia będziesz mógł ją odblokować i znowu używać jak dawniej.
Samą blokadę w większości przypadków można założyć za pomocą aplikacji mobilnej, dzięki czemu można ją założyć szybko i bezproblemowo, a następnie zdjąć ją w dowolnym momencie. Zarówno założenie blokady jak i jej zdjęcie będzie wymagało odpowiedniego działania. Nie ma możliwości ustawienia blokady z góry na dany okres, jednak jeżeli będzie ona trwała zbyt długo (z reguły terminem jest 30 dni) bank automatycznie ją zastrzeże.
Kiedy zastrzec kartę, a kiedy ją zablokować?
Jeżeli straciłeś kartę w wyniku kradzieży, udostępniłeś komuś PIN do karty, zauważyłeś nieznane Ci transakcje, przez pewien czas nie miałeś jej pod kontrolą lub doszło skopiowania danych widniejących na karcie, powinieneś jak najszybciej ją zastrzec. Powyższe przypadki sprawiają, że okresowa blokada nie wystarczy, gdyż istnieje ryzyko, że nawet po dłuższym czasie blokady osoba trzecia będzie mogła jej użyć i pomniejszyć Twoje środki na koncie.
Nie zawsze jednak zastrzeżenie będzie adekwatnym ruchem. Zdarzają się sytuacje, w których znaczną lepszą opcją będzie jej blokada. Do takich przypadków możemy zaliczyć przede wszystkim jej chwilowe zagubienie w miejscu nam znanym np. w domu lub pokoju hotelowym. Jeżeli nie masz chwilowego dostępu do karty i nie możesz jej znaleźć, ale jednocześnie wiesz, że nie wpadła ona w niepowołane ręce, zablokuj kartę zamiast ją zastrzegać. Zastrzeżenie spowoduje, że będziesz musiał wyrobić nową kartę, a w tym czasie nie będziesz mógł korzystać z możliwości, które karta daje np. płatności zbliżeniowe, wypłaty z bankomatów, zakupy w internecie (chyba, że za pomocą BLIK-a). Warto więc poświęcić chwilę na prawidłową ocenę sytuacji przed podjęciem kroków, które mogą okazać się nieadekwatne do sytuacji.
Co jeszcze warto wiedzieć o zastrzeganiu i blokowaniu karty?
Warto pamiętać o jeszcze kilku ważnych kwestiach, które mogą mieć istotne znaczenie w całym procesie zastrzegania/blokowania karty. Jeżeli masz jakieś pytanie, sprawdź czy odpowiedź na nie nie znajduje się poniżej. Jeżeli nie, zostaw komentarz na dole strony.
Pamiętaj o odwołaniu blokady
Zablokowanie i odblokowanie karty to dwie odrębne dyspozycje. Jeżeli zablokowałeś kartę, dlatego że gdzieś się zapodziała i znalazłeś ją, to nawet jeżeli jej nie używasz, pamiętaj aby ją odblokować. Jeżeli o tym zapomnisz, to po pewnym czasie (z reguły 30 dniach) bank automatycznie ją zastrzeże.
Czy za zablokowaną kartę musisz płacić?
Jest to możliwe. Część banków może pobierać normalne opłaty za kartę. Poza tym, jeżeli karta nie została zablokowana, a do spełnienia warunków darmowego konta potrzebne są płatności kartą, a ich nie wykonasz, będziesz musiał się liczyć z opłatą naliczoną za niespełnienie tego warunku.
Jaki jest koszt blokady/zastrzeżenia?
Znacząca większość banków nie pobiera żadnej opłaty. Blokady lub zastrzeżenia niezależnie od wybranego sposobu powinieneś dokonać bezkosztowo. Oczywiście mogą istnieć wyjątki od tej reguły, ale raczej dotyczą one przypadków gdy zastrzeżenie jest konsekwencją nieprzestrzegania regulaminu.
Czy można anulować zastrzeżenie karty?
Niestety nie ma takiej opcji. Zastrzeżenie sprawa, że karta staje się bezużyteczna. Zastrzeżenia nie można anulować, dlatego w pierwszej kolejności warto rozważyć blokadę karty.
Czy zgubiłeś lub ukradziono Ci kiedyś kartę?
Czy pośpieszyłeś się kiedyś i zamiast zablokować kartę zastrzegłeś ją?
Który sposób zastrzeżenia karty wybrałeś?
Czy Twój bank załatwił sprawę szybko i sprawnie?