Wybierz rodzaj kredytu
Pierwszą kwestią, nad którą powinieneś się pochylić zanim przystąpisz do procedury kredytowej, jest zdefiniowanie swoich celów oraz potrzeb, które mają być sfinansowane kredytem bankowym. To od nich w dużej mierze zależy to, o jaki rodzaj kredytu będziesz wnioskować. Odpowiedni dobór pomoże Ci zarówno w zaoszczędzeniu pieniędzy (na kosztach kredytu), jak i osiągnięciu swojego celu w sposób najbardziej dopasowany do swoich potrzeb.
Musisz zatem w pierwszej kolejności odpowiedzieć sobie na pytanie, na jaki cel potrzebujesz pieniędzy. Jeżeli Twoim celem jest zakup mieszkania, działki bądź budowa domu powinieneś wybrać kredyt hipoteczny. Jeżeli twoje potrzeby są typowo konsumpcyjne, czyli chcesz kupić sprzęt AGD/RTV, pojechać na wakacje lub wydać pieniądze na kilka różnych potrzeb, to powinieneś zdecydować się na kredyt gotówkowy. Z kolei jeżeli chcesz polepszyć swoją sytuację finansową poprzez zamianę kilku zobowiązań na jeden kredyt ze stosunkowo niską ratą, to dobrym wyborem będzie kredyt konsolidacyjny. Natomiast jeżeli Twoim głównym celem jest zakup dowolnego pojazdu zastanów się nad kredytem samochodowym.
Jak sam widzisz konkretny typ kredytu jest bezpośrednio związany z celem, na który zamierzasz go przeznaczyć. Dlatego nie warto kupować mieszkania lub samochodu za wysoki kredyt gotówkowy, gdyż będzie to mniej opłacalne. Podobnie nie ma sensu wnioskowania o kredyt typowo konsumpcyjny, gdy chcesz nim spłacić obecne zobowiązania, gdyż te mogą Ci stanąć na przeszkodzie w jego uzyskaniu, co nie miałoby miejsca, gdybyś złożył wniosek o konsolidację. Każdy z tych kredytów różni się od siebie nie tylko celem, ale dokumentacją i samą procedurą jego przyznawania.
Wybierz bank i najlepszą ofertę kredytową
Po zdefiniowaniu swoich potrzeb i wyborze odpowiedniego rodzaju kredytu kolejnym wyzwaniem, które na Ciebie czeka, jest wybór odpowiedniej oferty kredytowej. Co to znaczy odpowiednia oferta? Jest to po prostu propozycja sfinansowania Twojej potrzeby, która będzie najtańsza. Różnice pomiędzy poszczególnymi ofertami może być naprawdę duża. Czym większa kwota i okres, na który zamierzasz pożyczyć pieniądze, tym większa dysproporcja pomiędzy między „opłacalną” i „nieopłacalną” ofertą. Tak jak się domyślasz, może być ona szczególnie widoczna przy kredycie hipotecznym. Różnice w ratach przy kredycie na 300 000 zł pomiędzy najdroższym a najtańszym bankiem, to nawet kilkaset złotych miesięcznie. Tego typu zobowiązania są udzielane na dziesiątki lat. Zastanów się, czy stać Cię na to aby przepłacać przez tak długi okres czasu. Finalnie, przy złym wyborze kredytu, może się okazać, że przepłaciłeś nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Warto zatem poświęcić czas i porównać oferty poszczególnych banków. Możesz to zrobić np. przy pomocy rankingów (znajdziesz je w menu), a następnie skontaktować się z bankiem, który przygotował dla Ciebie najtańsze finansowanie i dopiero wówczas przejść bezpośrednio do procedury przyznawania kredytu.
Na co zwracać uwagę wybierając ofertę kredytową
Decyzja wyboru konkretnej oferty kredytu nie powinna być pozostawiona przypadkowi. Każdy produkt kredytowy wiąże się z kosztami. Zawsze zwracasz więcej niż pożyczasz, a różnice pomiędzy konkretnymi ofertami mogą być naprawdę spore. Kredyty to często zobowiązania na lata, a w przypadku kredytu hipotecznego nawet całe dekady, warto zatem zwrócić uwagę na podstawowe kwestie, które dają obraz opłacalności danej oferty. Konsekwencje decyzji podjętej na tym etapie będziesz odczuwał przez długie lata.
Przy wyborze oferty kredytowej zwróć uwagę na:
- celowość kredytu,
- wysokość wszelkich opłat (prowizja, marża i inne),
- zabezpieczenia,
- ubezpieczenie (czego dotyczy? jaki ma koszt?),
- maksymalny okres kredytowania (jeżeli jesteś zainteresowany jak najniższą ratą),
- dokumentację, którą będziesz musiał przedstawić,
- warunki wcześniejszej spłaty,
- możliwość obniżenia niektórych opłat w zamian za korzystanie z innych produktów (np. ROR),
- wakacje kredytowe lub karencja w spłacie.
Powyższe elementy to ogólne wytyczne dotyczące wyboru oferty kredytowej. Z perspektywy Twoich finansów wybranie odpowiedniego kredytu jest bardzo ważne. Zatem warto poświęcić odpowiednią ilość czasu na porównanie różnych produktów. Możesz zrobić to sam, skorzystać z doradcy kredytowego lub sprawdzić rankingi (znajdziesz je w menu).
Procedura przyznawania kredytu gotówkowego
Kredyt na cele konsumpcyjne czyli tzw. kredyt gotówkowy cechuje się nie tylko dobrowolnym rozdysponowaniem środków pozyskanych z kredytu, ale również najprostszą wśród ofert bankowych procedurą jego przyznania. Ponadto kredyt gotówkowy jest sposobem pożyczenia pieniędzy, gdzie z reguły nie potrzeba żadnego rodzaju zabezpieczeń. Nie spotkasz się zabezpieczeniem na hipotece, czy tzw. żyrantem.
1) Wstępna ocena zdolności kredytowej przy kredycie gotówkowym
Tak jak przy innych kredytach bankowych i w tym przypadku możesz poprosić o wstępne zbadanie swojej zdolności kredytowej. Innymi słowy, prosisz pracownika banku, aby stworzył symulację tego, o jaką kwotę potencjalnie możesz się ubiegać. Warto zaznaczyć, aby tego typu symulacja nie dotyczyła sprawdzenia bazy w BIK-u. Tym bardziej będzie to zasadne, jeżeli nie podjąłeś ostatecznej decyzji o wnioskowanie o kredyt w danym banku.
Jeżeli chcesz aby ocena Twojej zdolności kredytowej miała wymiar nie tylko teoretyczny, to warto do niej podejść po ostatecznym wyborze banku, u którego będziesz ubiegał się o kredyt gotówkowy. Dzięki temu kolejne zapytania nie wpłyną negatywnie na Twój scoring BIK. Etap badania zdolności kredytowej jest niezobowiązujący oraz powinien być pierwszy w kolejności.
2) Dokumentacja przy kredycie gotówkowym
Dokumentacja, która będzie wymagana przy wnioskowaniu o kredyt gotówkowy jest dość skromna. Szczególnie jeśli porównamy ją z kredytami celowymi. W praktyce bank musi jedynie zweryfikować Twoją tożsamość oraz wysokość Twoich dochodów.
Bank, aby mógł udzielić kredytu, będzie wymagał przedstawienia:
- dowodu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu),
- dokumentu potwierdzającego Twoje dochody, w zależności od jego źródła może nim być:
- zaświadczenie od pracodawcy – w przypadku, gdy jesteś zatrudniony w oparciu o umowę o prace bądź umowie cywilnoprawnej, bank może od Ciebie oczekiwać przedstawienia zaświadczenia o zarobkach. Z reguły dostaniesz gotowy do wypełnienia wzór od banku.
- kopia księgi przychodów i rozchodów / zaświadczenie od US – w przypadku prowadzenia własnej działalności gospodarczej bank może wymagać przedstawienia jednego lub obu tych dokumentów.
- zaświadczenia od ZUS-u lub KRUS-u – te dokumenty będą wymagane, gdy jesteś rencistą lub emerytem i otrzymujesz pieniądze od tych instytucji.
- umowy cywilnoprawnej – w przypadku pracy w oparciu o ten rodzaj umowy być może wystarczy samo jej przedstawienie bez wymogu złożenia wypełnionego zaświadczenia. Tym bardziej będzie to prawdopodobne, jeżeli jesteś klientem banku i otrzymujesz wynagrodzenie z tytułu tej umowy na swój rachunek.
Jeżeli jesteś stałym klientem banku tj. posiadasz konto osobiste, na które regularnie wpływa Twoje wynagrodzenie, istnieje prawdopodobieństwo, że otrzymasz możliwość pozyskania kredytu gotówkowego na tzw. oświadczenie. Wówczas nie będziesz musiał przedstawiać żadnego dokumentu, oświadczysz jedynie wysokość swoich dochodów oraz rodzaj umowy, w oparciu o którą otrzymujesz wynagrodzenie. Jeżeli wpływy są regularne, to istnieje też możliwość, że otrzymasz propozycje kredytu gotówkowego bezpośrednio w swojej bankowości internetowej. W takim przypadku wizyta w banku będzie zbędna.
3) Wniosek kredytowy przy kredycie gotówkowym
Posiadając wstępną ocenę swojej zdolności kredytowej oraz zebraną dokumentację, kolejnym krokiem, który jest podstawą do przyznania kredytu gotówkowego, jest wypełnienie odpowiedniego wniosku. Pamiętaj aby nie składać ich zbyt wielu, ponieważ narażasz się na ryzyko obniżenia oceny swojej wiarygodności kredytowej. Wypełniając wniosek kredytowy będziesz zobowiązany podać kilka ważnych dla instytucji informacji dotyczącej Twojej osoby. To na ich podstawie zostanie określone ryzyko kredytowe banku i tym samym podjęta ostateczna decyzja kredytowa.
Wypełniając wniosek o kredyt gotówkowy będziesz musiał podać:
- dane osobiste (imię, nazwisko, nr. pesel itp.)
- adres,
- liczba osób, które utrzymujesz,
- stan cywilny,
- miesięczne koszty utrzymania,
- kwotę i okres kredytu, o który się ubiegasz,
- wysokość dochodów,
- rodzaj zatrudnienia (oraz inne źródła dochodu np. umowy najmu),
- kwoty obecnych comiesięcznych zobowiązań.
Do wniosku kredytowego będziesz musiał przedstawić dokumenty, o których wspominaliśmy w poprzednim punkcie. Pamiętaj, aby wniosek wypełnić starannie oraz nie kłamać w nim, ponieważ dane w nim zawarte zostaną zweryfikowane. Bank sprawdzi Twoje zobowiązania w BIK-u oraz skontaktuje się z Twoim pracodawcą.
4) Decyzja kredytowa i podpisanie umowy o udzielenie kredytu gotówkowego
Bank na podstawie analizy złożonego wniosku określi, czy może udzielić Ci kredytu w tej wysokości. Ocena Twojej zdolności kredytowej na tym etapie będzie ostateczna. Jeżeli na wstępnym etapie oceny Twojej zdolności nie byłeś sprawdzony w BIK-u i otrzymałeś jedynie ogólną informację, to teraz możesz być pewny, że bank sprawdzi dokładnie Twoją historię kredytową, ilość i wysokość obecnych zobowiązań oraz wysokość Twoich dochodów. Na ich podstawie określi, czy jest w stanie pożyczyć Ci wnioskowaną kwotę.
Jeżeli Twój wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, to jeszcze przed samym podpisaniem umowy otrzymasz formularz informacyjny dotyczących warunków kredytu, o który wnioskujesz.
Znajdziesz w nim wszystkie istotne informacje, będą nimi:
- kwota kredytu,
- wysokość rat,
- okres spłaty,
- terminy dotyczące wypłaty środków kredytu,
- całkowitą kwotę do spłaty,
- dane o zabezpieczeniu (jeżeli się pojawi),
- warunki wcześniejszej spłaty,
- warunki odstąpienia od umowy,
- całkowite RRSO,
- inne istotne informacje.
Ostateczną finalizacją procedury przyznawania kredytu gotówkowego jest podpisanie umowy oraz przelanie środków na wskazane przez Ciebie konto. Prawdopodobnie bank zaproponuje Ci założenie rachunku osobistego, który będzie powiązany z rachunkiem technicznym kredytu. Oznacza to, że z Twojego konta będzie pobierana rata w terminach określonych w harmonogramie spłat.
Procedura przyznawania kredytu hipotecznego
Przejście przez procedurę przyznawanie kredytu hipotecznego jest najbardziej skomplikowana oraz wiąże się z przedstawieniem największej ilości dokumentacji. Nie ma co się temu dziwić, gdyż z reguły tego typu kredyt jest na wysoką kwotę, długi okres czasu oraz wiąże się z ustanowieniem zabezpieczenia na nieruchomości. Nie powinieneś się jednak zniechęcać, ponieważ wiele osób przeszło przez procedury pozyskania kredytu hipotecznego dość sprawnie. Pracownicy banku na pewno odpowiednio Cię nakierują, a my poniżej przedstawimy Ci to, czego powinieneś się spodziewać. Za nim jednak do tego przejdziemy, zweryfikuj czy Twoja potrzeba może zostać zaspokojona tym właśnie kredytem.
O kredyt hipoteczny możesz się ubiegać, gdy chcesz:
- kupić mieszkanie, dom, lokal usługowy, biuro,
- kupić garaż, działkę budowlaną, działkę rolną (tylko w niektórych przypadkach, gdy potwierdzisz budowlany charakter tego typu działki),
- zbudować, przebudować, odbudować, wyremontować dom,
- zmienić poddasze w mieszkanie,
- tanio skonsolidować swoje kredyty (wówczas będziesz wnioskował o hipoteczny kredyt konsolidacyjny).
Powyższe cele możesz sfinansować kredytem hipotecznym. Należy zaznaczyć, że z racji zabezpieczenia jest on znacznie tańszy niż chociażby kredyt gotówkowy. Jest zatem znacznie bardziej opłacalny. Istnieje jednak ryzyko, że w przypadku problemów finansowych i wypowiedzenia umowy, bank przejmie Twoją nieruchomość.
1) Wstępna ocena zdolności kredytowej przy kredycie hipotecznym
W przypadku planu zakupu nieruchomości, pierwszą rzeczą, którą powinieneś zrobić zrobić, jest wstępna ocena zdolności kredytowej. Pozwoli ona określić, czy Twoje możliwości finansowe pozwolą Ci na pożyczenie odpowiedniej sumy pieniędzy. Informacja ta pozwali Ci na zweryfikowanie, na jaką nieruchomość będzie Cię stać. Robienie planu zakupu, bez tej podstawowej wiedzy mija się z celem.
Na sprawdzenie wstępnej zdolności kredytowej w praktyce masz dwie możliwości. Możesz albo skorzystać z kalkulatora zdolności kredytowej albo poprosić o to pracownika banku. Ta pierwsza opcja da Ci wynik szacunkowy. Druga zaś bardziej dokładny. Pamiętaj jednak, że tak samo jak w przypadku kredytu gotówkowego, każde zapytanie kredytowe w BIK wiąże się z obniżeniem Twojej wiarygodności. Przed przystąpieniem do procedury kredytowej, sam również możesz ją sprawdzić poprzez ściągnięcie raportu BIK. Warto wiedzieć, że możesz monitorować liczbę zapytań (przeciwdziałając również wyłudzeniu kredytów na Twoje dane) wykupując alert BIK.
2) Wybór nieruchomości i podpisanie umowy przedwstępnej
Kolejnym krokiem jest wybór nieruchomości i podpisanie ze sprzedającym umowy przedwstępnej. Istotne jest zatem posiadanie pewności odnośnie swojej zdolności kredytowej. Powinna być ona sprawdzona w pełnym wymiarze. Oznacza to, że powinieneś upewnić się w banku, że stać Cię na jej zakup. Dlaczego musisz być tego pewny? Mianowicie, jeśli po wpłaceniu zaliczki sprzedającemu (która wynika ze wspomnianej umowy) okaże się, że bank nie da Ci tak wysokiego kredytu, Twoja zaliczka przepadnie.
Etap podpisania umowy przedwstępnej powinien być poprzedzony analizą stanu prawnego nieruchomości. Dlatego za nim złożysz swój podpis powinieneś sprawdzić, czy nieruchomość jest obciążona jakimikolwiek prawami innych osób oraz to, czy mieszkanie nie jest zadłużone. Jeżeli jest, powinieneś zaznaczyć to we wniosku kredytowym.
3) Wniosek kredytowy przy kredycie hipotecznym
Tak jak już wspominaliśmy najlepiej będzie, jeżeli w pierwszej kolejności wybierzesz bank, który jako jedyny sprawdzi Twój twoją historię kredytową. Niezależnie czy będzie to na etapie badania wstępnej zdolności kredytowej czy podczas procedowania Twojego wniosku. Uchroni Cię to przed spadkiem Twojej wiarygodności. Istotne jest zatem wybór dobrej oferty i wstępna ocena. Jeżeli Twój wniosek kredytowy zostanie odrzucony, całą procedurę w nowym banku będziesz musiał zacząć od początku. W związku z tym pamiętaj, że terminy z umowy przedwstępnej nie są elastyczne.
Procedura kredytowa na tym etapie będzie wiązała się z wypełnieniem wniosku na wzorze banku. Większość instytucji publikuje go w internecie, zatem możesz się z nim zapoznać na stronie internetowej banku. Dokument ten będzie dość spory i będzie wymagał od Ciebie zamieszczenia wielu różnych informacji.
Wypełniając wniosek kredytowy będziesz musiał podać takie informację jak:
- dane osobiste i kredytowe – chodzi o podstawowy zakres, na podstawie którego można Cię zweryfikować oraz określić Twoją zdolność kredytową. Są to dane, które dotyczą wszystkich kredytów bankowych, czyli np.: stan cywilny, wysokość i źródło dochodów, wykształcenie, liczba osób na utrzymaniu itd.
- wysokość wkładu własnego – minimalne środki, które powinieneś wnieść powinny odpowiadać 20% wartości nieruchomości. Wiele banków wymaga jedynie 10%, zaś kolejne 10% jest doubezpieczone. Jeżeli masz możliwości finansowe, to możesz wnieść dowolnie wyższy wkład własny. Niemniej informacje na jego temat muszę pojawić się we wniosku.
- cel kredytowania – musisz wskazać na jaki cel (zakup, budowa, przebudowa, rozbudowa, adaptacja) zmierzasz spożytkować środki, wskazać jego cenę oraz wszelkie opłaty z nim powiązane (prowizje, wycena, koszty notarialne i sądowe).
- zabezpieczenia – we wniosku musisz zamieścić również wszelkie informację dotyczące zabezpieczenia hipotecznego. Chodzi o dane dotyczące wartości, stanu technicznego, liczby pomieszczeń, powierzchni, daty budowy, lokalizacji i numeru księgi wieczystej.
4) Dokumentacja przy kredycie hipotecznym
Po złożeniu wniosku, zostanie on rozpatrzony, Twoja zdolność kredytowa oceniona, a pracownik banku poinformuje Cię szczegółowo o kolejnych krokach, które będziesz musiał podjąć. Jednym z nich będzie przedstawienie dokumentów, które potwierdzą informację, które zawarłeś we wniosku. Dokumentacja kredytu hipotecznego w porównaniu z innymi jest bardzo szeroka i różni się w zależności od celu, który zamierzasz poprzez niego zrealizować. Inna będzie dokumentacja w przypadku zakupu domu, inna w przypadku jego budowy, a jeszcze inna w przypadku zakupu mieszkania (należy jeszcze rozróżnić zakup na rynku wtórnym od rynku pierwotnego). Nie ma zatem listy uniwersalnej dokumentacji, którą będziesz musiał przedstawić. Naświetlimy Ci jednak, czego mniej więcej możesz się spodziewać.
Starając się o kredyt hipoteczny miej na uwadze, że będziesz musiał przedstawić dokumenty:
- osobiste np. dowód osobisty (czasami drugi dokument ze zdjęciem),
- potwierdzające Twoje dochody i rodzaj zatrudnienia,
- odpis z księgi wieczystej,
- pozwolenie na budowę,
- operat szacunkowy,
- umowę przedwstępną,
- plan pracy remontowych,
- potwierdzające działanie zgodnie z prawem (np. zgłoszenie czynności do odpowiednich organów),
Powyższa dokumentacja jest jedynie przykładowa. Jej pełny wykaz zależy od celu i wymogów banku. Najlepiej będzie jeżeli zaczerpniesz pełnej informacji od pracownika banku. Spisz wymaganą dokumentację, następnie skompletuj ją i przedstaw w oddziale.
5) Decyzja kredytowa i podpisanie umowy o udzielenie kredytu hipotecznego
Po złożeniu wymaganej przez bank dokumentacji, musisz poczekać na ostateczną decyzję banku. Bank, aby ją podjąć, musi zweryfikować Twoje dokumenty. Sprawdzić ich poprawność oraz to, czy odpowiadają wymaganiom. Niezwykle istotne na tym etapie jest określenie Twojej zdolności kredytowej. Bank ją określi na podstawie dokumentów dotyczących Twoich dochodów oraz informacji pozyskanych z Biura Informacji Kredytowej dotyczących Twojej historii kredytowej. Kolejnym krokami, które podejmie bank, jest dokonanie analizy dokumentów dotyczących zabezpieczeń. Analiza ta będzie dotyczyć sytuacji prawnej nieruchomości, jej wartości (na podstawie opinii rzeczoznawcy lub pracownika banku i odpowiedniej dokumentacji). Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe czynniki, bank podejmie ostateczną decyzje ile pieniędzy może Ci pożyczyć.
Ostatnim krokiem do osiągnięcia Twojego celu kredytowego, będzie podpisanie umowy oraz wypłata środków. Może ona nastąpić jednorazowo lub w transzach (np. po udokumentowanych etapach budowy domu). Miej na uwadze, że wypłata kredytu (lub jego transzy) może nastąpić po przedstawieniu wymaganych przez bank dokumentów.
Procedura przyznawania kredytu konsolidacyjnego
Kredyt konsolidacyjny jest formą pożyczenia pieniędzy, której głównym celem jest odciążenie budżetu domowego. Umożliwia on zamianę kilku zobowiązań na jedno ze znacząco niższą ratą. W praktyce wygląda to tak, że bank (lub Ty sam) spłaci Twoje zobowiązania, a Ty będziesz zobowiązany do spłaty nowego kredytu. W ogólnym rozrachunku zapłacisz więcej, ponieważ będziesz musiał się liczyć m.in. z prowizją za udzielenie nowego kredytu (chyba, że znajdziesz ofertę bez prowizji), jednak takie działanie znacząco może polepszyć Twoją sytuację finansową. Co istotne, w ramach kredytu konsolidacyjnego będziesz miał możliwość otrzymania dodatkowej gotówki, czyli ponad spłatę obecnych zobowiązań, bank może wypłacić Ci dodatkowe środki na cele konsumpcyjne.
Procedura przyznawania kredytu konsolidacyjnego nieróżni się wiele od procedury przyznawania kredytu gotówkowego. Istnieje pewna różnica polegająca na tym, że konsolidowane kredyty nie wpłyną negatywnie na Twoją zdolność kredytową. W końcu raty za nie przestaną obowiązywać w momencie spłaty ich kapitału ze środków z kredytu konsolidacyjnego. Bank może spłacić zobowiązania za Ciebie lub zobowiązać Cię do zrobienia tego samemu. W ogólnym rozrachunku nie ma żadnych dodatkowych procedur i przedstawiania dokumentacji w porównaniu z kredytem gotówkowym. Zobowiązania, które będziesz chciał skonsolidować zostaną sprawdzone przez bank w BIK-u, także nie będziesz musiał przedstawiać żadnych dokumentów i udowadniać, że posiadasz takie zobowiązania.
Miałeś kiedyś problem z przebrnięciem przez procedurę przyznawania kredytu?
Czy są jakieś obowiązki, które według Ciebie są nadmiarowe?