Windykacja w praktyce
Windykacja jest to próba odzyskania należności od dłużnika. Możemy ją podzielić na dwa rodzaje. Pierwszy z nich to ten, który ma miejsce przed złożeniem sprawy do sądu, czyli windykacja polubowna. Drugi rodzaj rozpoczyna się po skierowaniu sprawy do sądu i wydaniu przez niego nakazu zapłaty.
Wierzyciele w pierwszej kolejności starają się odzyskać należności na drodze polubownej. Niesie to dla nich więcej korzyści, ponieważ nie muszą przechodzić przez żmudną drogę procesową, której będą musieli ponieść koszty i liczyć się z dość długim czasem oczekiwania na realne odzyskanie pieniędzy. Co ważne, zakończenie etapu windykacyjnego na drodze polubownej leży również, w interesie dłużnika. Pozwoli mu to uniknąć wielu negatywnych konsekwencji.
Jeżeli jesteś zainteresowany tym tematem, to powinieneś sprawdzić nasz poradnik o windykacji. Dowiesz się z niego, czym ona tak naprawdę jest, jakie są jej rodzaje i etapy.
Windykacja polubowna w praktyce
Windykacja polubowna w praktyce wygląda w ten sposób, że wierzyciele i firmy windykacyjne sięgają po narzędzia prawnie dozwolone i stosują wszelkiego rodzaju środki, które będą prowadzić do skutecznego odzyskania należności. Możemy do nich zaliczyć przede wszystkim przypomnienia drogą elektroniczną wysłane jako smsy, e-maile, ponaglenia przychodzące pocztą, kontakt telefoniczny z dłużnikiem, a także wysłanie pracownika bezpośrednio do dłużnika, który nosi miano windykatora terenowego. Wszystkie te kwestie są na etapie polubownym, czyli przedsądowym.
Wokół profesji windykatora terenowego narosło wiele mitów i złych skojarzeń. Jeżeli Twój wierzyciel poinformował Cię o tym, że w drodze do Ciebie jest windykator terenowy lub nalega na umówienie jego wizyty, a Ty nie wiesz czego się spodziewać po tej wizycie, to w niniejszym poradniku wyjaśnimy wszelkie kwestie związane z tym zawodem i jego uprawnieniami.
Kim jest windykator terenowy
Windykator terenowy jest z reguły pracownikiem firmy windykacyjnej, jego wysłanie jest jednym z ostatecznych działań, ponieważ w pierwszej kolejności firmy windykacyjne podejmują kroki inne, niż bezpośrednia wizyta. Działania takie, jak rozmowa telefoniczna, wysłanie smsa, czy ponaglenia drogą listowną jest po prostu tańsze, niż oddelegowanie pracownika na bezpośrednią wizytę. Jeżeli pomimo wezwań nie zapłaciłeś długu, a wierzyciel poinformował Cię o jego odwiedzinach, to musisz wiedzieć o kilku podstawowych kwestiach na jego temat.
Przede wszystkim odwiedzający Cię windykator terenowy to osoba, która nie jest pracownikiem państwowym, zatem nie posiada takich samych uprawnień, jak komornik. Jego działania w dużej mierze skupiają się na wywarciu psychologicznej presji na dłużniku i dojścia drogą negocjacji do spłaty zadłużenia. Jego uprawnienia są mocno ograniczone prawnie i istnieje wiele kwestii, których robić nie może.
Uprawnienia windykatora terenowego
Windykator terenowy posiada pewne możliwości dochodzenia długu i nie jest tak, że jego wizyta sama w sobie jest bezprawna. Wierzyciel ma prawo żądać spełnienia świadczenia, chociażby na podstawie art.353 § 1 kodeksu cywilnego. Przepis ten stwierdza, że „zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić„.
Sama wizyta w celu dojścia do porozumienia nie jest prawnie zabroniona, a co nie jest zabronione jest dozwolone. Dlatego windykator terenowy odwiedzający dłużnika działa legalnie, o ile nie przekracza swoich uprawnień. Uprawnienia te są, jak wspomnieliśmy, mocno ograniczone i de facto są takie same, jak każdej innej osoby.
Pracownik windykacji terenowej ma pewne cele, które musi spełnić nie łamiąc przy tym prawa, należą do nich:
- odwiedziny w miejscu zamieszkania, w miejscu pracy lub w każdym innym – o ile odwiedziny w mieszkaniu lub domu są poniekąd akceptowane społecznie, o tyle odwiedziny w innych miejscach, jak chociażby w pracy już niekoniecznie. Często dłużnicy myślą, że pracownik windykacji terenowej nie ma prawa odwiedzić ich w firmie, w której pracują. Racje mają jedynie po części. Windykator terenowy może wezwać do spłaty zadłużenia w dowolnym miejscu, gdyż nie ma przepisów, które by tego zabraniały, jednak nie może ujawnić informacji o zadłużeniu osobom trzecim np. współpracownikom, rodzinie, sąsiadom. Dlatego odwiedziny w pracy i rozmowa bezpośrednia jest możliwa.
- wywarcie psychologicznego wpływu na dłużnika – nie da się ukryć, że rozmowa bezpośrednia z dłużnikiem oddziałuje na niego inaczej niż powiadomienia listowne, czy elektroniczne. Dłużnik może chcieć zapobiec dalszych jego wizyt. Być może będzie się wstydził przed sąsiadami lub współpracownikami, że musi rozmawiać o swoich długach lub będzie czuł niepokój związany z oczekiwaniem na kolejną wizytę windykatora terenowego i tym samym szybciej spłaci zobowiązanie. Aspekt psychologiczny jest bardzo ważny w dochodzeniu swoich należności. Presja ze strony windykacji jednym z najbardziej skutecznych działań w odzyskiwaniu długów.
- negocjacje – jednym z głównych zadań windykatora terenowego jest odzyskanie długu w całości. Jeśli nie jest to możliwe, to musi odzyskać w sposób polubowny jak największą jego część. W niektórych przypadkach pracownik windykacji terenowej może iść na ustępstwa. Wszystko zależy od polityki firmy, w której pracuje, ponieważ możliwości są zależne od wytycznych, które zostały mu przedstawione przez przełożonych. Podczas rozmowy warto negocjować w windykatorem terenowym i sprawdzić jak dużo można zyskać. Negocjacje są głównym powodem jego wizyty.
- ocena kondycji finansowej dłużnika – windykator terenowy może zadawać wiele pytań, ponieważ jego celem jest pozyskanie, jak największej ilości informacji na Twój temat. Twoja kondycja finansowa, kondycja Twojej firmy i inne czynniki mogą być ważne przy kolejnych etapach windykacji.
- informowanie o dalszych działaniach – co ważne, windykator terenowy nie może Cię zastraszać, że za długi pójdziesz do więzienia, nie może straszyć Cię prokuratorem i wzbudzać Twój niepokój, ponieważ spełniłby tym samym przesłanki art 191 § 1 i 2 k.k. Może natomiast poinformować Cię o naliczanych odsetkach, o przekazaniu długu na giełdę długów oraz terminach wymagalności przed podjęciem kroków prawnych.
O przekroczenie granicy prawnie dozwolonej w tym zawodzie nie jest trudno, zatem warto znać swoje prawa i wiedzieć czego w szczególności windykatorowi terenowemu nie wolno.
Czego nie może windykator terenowy?
Jak już wspominaliśmy windykator nie jest komornikiem, nie posiada specjalnych uprawnień. Jest zwykłym pracownikiem firmy windykacyjnej, a za działania które podejmuje odpowiada tak samo jak każdy inny obywatel.
Aby dobrze przygotować Cię do wizyty windykatora terenowego przygotowaliśmy tabelę, która z jednej strony wskazuje na działanie zabronione, a z drugiej przytacza odpowiedni przepis, na który możesz powołać się w trakcie, gdy będzie podejmował zabronioną prawem czynność.
| Działanie zabronione | Opis | Podstawa prawna |
|---|---|---|
| Straszenie sądem, postępowaniem karnym, więzieniem, komornikiem | Jest to zastraszenie, w dodatku wprowadzające w błąd. Za długi nie ma postępowania karnego, nie idzie się do więzienia. Postępowanie komornicze odbywa się po nieuregulowaniu nakazu zapłaty wydanego przez sąd, nie zależy od windykatora. | art. 191 § 1 i 2 k.k. § 1. Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Jeżeli sprawca działa w sposób określony w § 1 w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. |
| Zajęcie jakichkolwiek środków | Jest to oszustwo, windykator tego nie zrobi. Nie może zajmować renty, pensji, emerytury. Nie ma żadnych uprawnień większych, niż chociażby każdy inny obywatel. Jeżeli twierdzi, że ma takie uprawnienia to znaczy, że kłamie. | art. 286 § 1 k.k. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. |
| Wejście do lokum bez pozwolenia | Windykator nie może tego zrobić, nie może wejść do Ciebie, nie może wezwać policji, nie może użyć środków przymusu, nie może straszyć Cię, że to zrobi. Jeśli wejdzie bez pozwolenia, narusza Twój mir domowy. | art. 193 k.k. Kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku |
| Dokonanie zajęcia rachunku bankowego | Windykator terenowy nie ma takich uprawnień, aby zajmować komukolwiek rachunek. Nikt mu tego nie umożliwi. Jeżeli tak twierdzi to znaczy, że kłamie. | art. 286 § 1 k.k. § 1. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. |
| Zabranie rzeczy | Jeżeli windykator terenowy weźmie jakąkolwiek rzecz bez Twojej zgody to znaczy, że ją ukradł. Nie ma on możliwości zajmowania jakichkolwiek składników majątku. | art. 278 § 1 k.k. § 1. Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (…). |
| Eksmisja z mieszkania | Użycie siły | Jeżeli windykator terenowy użyje wobec Ciebie siły, będzie chciał Cię eksmitować, popchnie czy zrobi cokolwiek podobnego oznacza to, że naruszył Twoją nietykalność cielesną. | art. 217 § 1 k.k. § 1. Kto uderza człowieka lub w inny sposób narusza jego nietykalność cielesną, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. |
| Żądanie pieniędzy pod przymusem | Jeżeli windykator terenowy przymusem w jakiejkolwiek formie będzie chciał wyegzekwować od Ciebie pieniądze oznacza to, że łamie prawo. | art. 280 § 1 k.k. § 1. Kto kradnie, używając przemocy wobec osoby lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo doprowadzając człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
art. 282 k.k. Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, przemocą, groźbą zamachu na życie lub zdrowie albo gwałtownego zamachu na mienie, doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem własnym (…), podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. |
| Informowanie osób trzecich o długu | Windykator terenowy informując o Twoim zadłużeniu rodzinę, sąsiadów, przełożonych, współpracowników lub inne osoby trzecie narusza Twoją prywatność łamiąc przepisy kodeksu karnego. Ponadto masz możliwość ubiegania się o odszkodowanie! | art. 190a § 1 k.k. § 1 odpowiedzialności karnej podlega ten, kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
art. 24 § 1 k.c. § 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. (…) Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego (…). |
Co robić, gdy windykator terenowy złamał prawo
Jeżeli, jedno powyższych działań miało miejsce w stosunku do Twojej osoby, jako obywatel posiadasz szereg możliwości, których możesz użyć, aby bronić swoich praw. W zależności od wagi popełnionego czynu przez windykatora terenowego możesz użyć jednej z poniższych możliwości.
- Skarga do firmy windykacyjnej,
- Zawiadomienie policji i prokuratory o popełnieniu przestępstwa,
- Powiadomienie KNF, UOKiK, Powiatowego Rzecznika Praw Konsumentów.
1) Skargę do firmy windykacyjnej na windykatora terenowego możesz złożyć na piśmie. Jeżeli masz do czynienia z poważnym respektującym prawo przedsiębiorstwem, to działania powinny ustać. Istnieje jednak duże podejrzenie, że skoro windykator terenowy pozwala sobie na tego typu rzeczy, to może być to przykaz odgórny, a sama skarga nic nie da. Możesz ją złożyć, jednak nie powinno to być jedyne działanie, na które się zdecydujesz.
2) Zawiadomienie policji i prokuratury o popełnieniu przestępstwa przez windykatora terenowego powinno mieć miejsce zawsze wtedy, gdy złamał on prawo i w kodeksie karnym przewidziane są odpowiednie paragrafy (możesz je znaleźć w tabeli powyżej). W tym wypadku możesz udać się na policję i złożyć zeznania i/lub zawiadomić prokuraturę pisząc do niej odpowiednie pismo.
3) Powiadomienie instytucji takich jak:
- KNF (odpowiedzialne jest za monitorowanie przestrzegania przepisów przez banki i firmy obracające pieniędzmi),
- UOKiK (powinien przyjąć skargę w przypadku łamania praw każdego konsumenta),
- Powiatowy Rzecznik Praw Konsumentów (powinien rozpocząć działania w Twoim imieniu),
nie powinny pozostać bez echa. Warto zdecydować się na poinformowanie odpowiedniej instytucji, ponieważ właśnie w tym celu są one powołane.
KONTAKT Z PRAWNIKIEM
Skontaktuj się z kancelarią prawną!
– zatrzymanie windykacji,
– upadłość konsumencka,
– porady prawne,
– pomoc w odzyskaniu długów.
SPRAWDŹ
KONTAKT Z PRAWNIKIEM
Skontaktuj się z kancelarią prawną!
– zatrzymanie windykacji,
– upadłość konsumencka,
– porady prawne,
– pomoc w odzyskaniu długów.
SPRAWDŹ
Jakie masz doświadczenia z windykatorem terenowym?
Czy zdarzyło się, że windykator przekroczył swoje uprawnienia względem Ciebie?
Co myślisz o tej formie windykacji?